Αστάθεια του καπιταλισμού και

όξυνση των συγκρούσεων στην αυγή του 2025

 

Διεθνείς εξελίξεις

 

Εξελίξεις στις ΗΠΑ

 

Το γεγονός που κυριάρχησε στις διεθνείς πολιτικές εξελίξεις, εκτός από τους συνεχιζόμενους πολέμους, ήταν η επανεκλογή του Τραμπ ως Προέδρου των ΗΠΑ, μετά το διάλειμμα της Προεδρίας Μπάιντεν.

Για έναν συνειδητό αμερικανό εργάτη, οι εκλογές στις ΗΠΑ είναι, υπό μία έννοια, αδιάφορες, καθώς δεν υπάρχει ούτε κατ’ όνομα κάποιο κόμμα με αναφορά στην εργατική τάξη και την ιστορική της αποστολή που να συμμετέχει στις εκλογές σε παναμερικανική κλίμακα.

Φυσικά, δεν είναι καθόλου αδιάφορες οι συνέπειες των εκλογών και συνεπώς οι εκλογές αυτές καθ’ αυτές.

Μερικά σημεία για τις αμερικανικές εκλογές που αξίζει να σημειώσουμε από ταξική σκοπιά.

1. Η εμπλοκή του μονοπωλιακού κεφαλαίου ήταν εντελώς ανοικτή και απροκάλυπτη, πιο πολύ από ό,τι συνήθως. Ο Ήλον Μάσκ μοίραζε εκατομμύρια σε λοταρία υπέρ του Ντόναλντ Τράμπ (συνολικά ξόδεψε περί τα 132 εκ. δολ.) και ο Τζέφ Μπέζος απαγόρευσε στην Ουάσινγκτον Ποστ, εφημερίδα ιδιοκτησίας του, να πάρει θέση για τους υποψήφιους και να επικροτήσει, όπως σκόπευαν οι εκδότες και οι δημοσιογράφοι της εφημερίδας, την Κάμαλα Χάρις. Προφανώς, σκεφτόταν ότι η πιθανή εκλογή του Τραμπ θα άφηνε τις επιχειρήσεις του έξω από τα παχυλά κρατικά συμβόλαια. (Για να μη ξεχνιόμαστε: δεν είναι μόνο στην Ελλάδα που οι καπιταλιστές είναι κρατικοδίαιτοι. Και στη χώρα-υπόδειγμα του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού, το ίδιο συμβαίνει. Ζούμε την εποχή του κρατικο-μονοπωλιακού καπιταλισμού). Από την άλλη, οι καπιταλιστές που υποστήριζαν τους Δημοκρατικούς «τελείωσαν» την υποψηφιότητα του Μπάιντεν μέσα σε μια εβδομάδα διακόπτοντας τις χορηγίες τους. Για την ακρίβεια, έκαναν κάτι ακόμα πιο υποτιμητικό προς τον Πρόεδρο της Αμερικής: του απαγόρευσαν να χρησιμοποιήσει τα χρήματα που του είχαν ήδη δώσει, όταν αντιλήφθηκαν ότι θα ηττηθεί κατά κράτος.

Η Χάρις, που πήρε το χρίσμα των Δημοκρατικών ελλείψει αντιπάλου, συγκέντρωσε πάνω από ένα δισ. δολ. από τις χορηγίες του μεγάλου κεφαλαίου, το μεγαλύτερο ποσό που έχει συγκεντρωθεί ποτέ.

Επίσης, εκτός από την άμεση εμπλοκή του μεγάλου κεφαλαίου στην προώθηση των υποψηφίων προέδρων, φαίνεται ότι και το ίδιο το αποτέλεσμα των εκλογών είχε συνέπειες για το μεγάλο κεφάλαιο. Ο Ήλον Μάσκ κέρδισε 23 δισ. δολ. μέσα σε μια μέρα, την επομένη των εκλογών, από την αύξηση της αξίας των μετοχών των επιχειρήσεων του. Αντίθετα, εταιρείες που ασχολούνται με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είδαν τις μετοχές τους να χάνουν αξία, καθώς όλοι περιμένουν ότι ο Τραμπ θα ενισχύσει τις εταιρείες πετρελαίου.

Αμέσως, μετά την εκλογή του ο Τραμπ επέλεξε διάφορους εκατομμυριούχους να ηγηθούν των βασικών οικονομικών κρατικών θέσεων:

Ο Κρις Ράιτ, διευθυντής της δεύτερης μεγαλύτερης εταιρείας σχιστολιθικού πετρελαίου, τοποθετήθηκε υπουργός ενέργειας.

Ο Χάουρντ Λούτνικ, διευθυντής μεγάλης χρηματιστηριακής εταιρείας και φανατικός σιωνιστής, τοποθετήθηκε υπουργός εμπορίου.

Ο Σκοτ Μπέσεντ, διευθυντής ενός μεγάλου fund, υπουργός οικονομικών.

Ενώ οι δύο δισεκατομμυριούχοι φίλοι του Τραμπ, ο Ήλον Μάσκ και o Βιβέικ Ραμεσουάμι, θα αναλάβουν μια καινούργια υπηρεσία, την υπηρεσία κυβερνητικής αποδοτικότητας με σκοπό να περικόψουν όσες περισσότερες δαπάνες μπορούν, με προφανή προτεραιότητα τις κοινωνικές δαπάνες.

 

2. Ο Τραμπ είχε μια συνεχή αύξηση της δύναμης του, αν και αυτό δεν ήταν το μόνο που το έδωσε τη νίκη. Αυτό που φάνηκε είναι ότι οι Δημοκρατικοί έχασαν την εργατική τάξη.

To 2016, ο Τραμπ κέρδισε 62,9 εκ. ψήφους, η Χίλαρι Κλίντον 65,8 εκ. αλλά ο Τραμπ κέρδισε τις εκλογές (λόγω του άθλιου, αντιδημοκρατικού συστήματος εκλογών των ΗΠΑ, όπου τελικά αυτό που μετράει δεν είναι η λαϊκή ψήφος αλλά η ψήφος των εκλεκτόρων κάθε Πολιτείας).

Το 2020, ο Τραμπ κέρδισε 74,2 εκ. ψήφους και έχασε από τον Μπάιντεν (81,3 εκ. ψήφους).

Τώρα, ο Τραμπ πήρε 77,3 εκ. ψήφους και η Χάρις 75 εκ. ψήφους. Η Χάρις δηλαδή απέτυχε να κρατήσει εκείνη την κοινωνική συμμαχία που έφερε τον Μπάιντεν στην εξουσία, ενώ η αύξηση του Τραμπ δεν ήταν τόσο ογκώδης.

Οι Δημοκρατικοί ψάχνουν να βρουν τι έφταιξε, αλλά οι κυρίαρχες δυνάμεις του κόμματος αρνούνται να δουν μερικά βασικά στοιχεία της ήττα τους:

• Ότι έχουν γίνει το κόμμα της ελίτ και του μεγάλου κεφαλαίου και έχουν εγκαταλείψει την εργατική τάξη στη μοίρα της. Η Χάρις δεν τόλμησε να τα βάλει με τις μεγάλες εταιρείες που φέρουν ευθύνη για την ακρίβεια, που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στις εκλογές (όλες οι δημοσκοπήσεις ανέφεραν την ακρίβεια ως το νούμερο ένα πρόβλημα για τα αμερικανικά νοικοκυριά). Έτσι, ενώ κάτι ψέλλισε για τις πρακτικές των μεγάλων εταιρειών να υψώνουν τις τιμές, στο τέλος τα μάζεψε όλα. Πέρασε αρκετό χρόνο κυνηγώντας τις μεγάλες εταιρείες για να την στηρίξουν. Ακόμα και την πρόταση του Μπάιντεν για αύξηση της φορολόγησης στα μεγάλα εισοδήματα (άνω του ενός εκατομμυρίου) τη μάζεψε. Στην εργατική τάξη, που στην πραγματικότητα βρέθηκε να έχει το διαθέσιμο εισόδημα που είχε το 1990, λόγω της ακρίβειας και των χαμηλών μισθών, έλεγε τις γνωστές ανοησίες που λέει και η δική μας κυβέρνηση περί «τιθάσευσης του πληθωρισμού» και «μείωσης της ανεργίας», και «πόσο πολύ ανέβηκε το ΑΕΠ». Οι Δημοκρατικοί, όπως και οι δικοί μας κυβερνητικοί, κάνουν ότι δεν βλέπουν πως οι δουλειές που προσφέρονται δεν επιτρέπουν την αξιοπρεπή διαβίωση της εργατικής τάξης και μερικές φορές ούτε καν την επιβίωση. (Γι’ αυτό ένα μεγάλο μέρος της νεολαίας μένει ακόμα με τους γονείς του. Στην Ελλάδα, αυτό μπορεί να θεωρείται συνηθισμένο, στην Αμερική όμως θεωρείται σοβαρή αποτυχία για ένα νέο άνθρωπο).
• Ότι έχουν γίνει ένα πολεμοχαρές κόμμα. Στηρίζουν τη συνέχιση του πολέμου στην Ουκρανία και τα εγκλήματα του Ισραήλ στη Γάζα και στη Μέση Ανατολή και αυτό έδιωξε ένα μεγάλο μέρος της νεολαίας, η οποία στήριξε τον Μπάιντεν στις προηγούμενες εκλογές, αλλά και αρκετούς από τις μουσουλμανικές και αραβικές κοινότητες. Ο Τραμπ υποσχέθηκε να σταματήσει τους πολέμους, πράγμα που είναι αμφίβολο ότι θα κάνει, αλλά αυτή η στάση του συντονίστηκε καλύτερα με την επιθυμία ενός μεγάλου κομματιού εργατικής τάξης και μικροαστών που βλέπουν τεράστια ποσά να διατίθενται στις πολεμικές επιχειρήσεις από τις οποίες οι ίδιοι δεν έχουν να κερδίσουν τίποτα.
• Ότι στο ζήτημα της μετανάστευσης οι Δημοκρατικοί διαγκωνίστηκαν με τον Τραμπ για το ποιος είναι ο καλύτερος να προστατέψει τους μικροαστούς από τους μετανάστες. Ενώ ο Τραμπ έχυνε ναζιστικό δηλητήριο για τους μετανάστες («μολύνουν το αίμα της Αμερικής» είπε σε προεκλογική του συγκέντρωση), η Χάρις προσπαθούσε να πείσει ότι η ίδια μπορεί να εμποδίσει τους μετανάστες να μπουν στη χώρα και κατηγορούσε τον Τραμπ που δεν συνεργάστηκε σε αντι-μεταναστευτικά μέτρα. Και οι δύο ξεχνούν ότι οι καλύτερες οικονομικές επιδόσεις της αμερικανικής οικονομίας σε σχέση με τις άλλες αναπτυγμένες οικονομίες οφείλονται, όπως αποδεικνύουν διάφοροι οικονομολόγοι, στη παρουσία πολλών μεταναστών στις ΗΠΑ. (Ο Τραμπ ιδιαίτερα δεν θα έπρεπε να ξεχνάει ότι ο Ήλον Μασκ είναι ένας τέτοιος μετανάστης, από τη Νότιο Αφρική, και μάλιστα βρισκόταν παράνομα στις ΗΠΑ, όταν ξεκινούσε την επιχειρηματική του δράση).
• Ότι έχουν ξεχάσει την ταξική πολιτική για να προωθήσουν την «ταυτοτική» πολιτική. Η «ταυτοτική» πολιτική είναι ατομικιστική, αστική πολιτική. Θεωρεί τους ανθρώπους ως αποκομμένους από την κοινωνία, ως άτομα που είναι «ελεύθερα» να ορίσουν τη δική τους «ταυτότητα». Αυτό πρακτικά συμβαίνει μόνο για τους αστούς που έχουν την οικονομική και κοινωνική δυνατότητα να είναι ό,τι θέλουν να είναι. Αλλά όπως και τα γενικά αστικά ατομικά δικαιώματα (π.χ., της ισότητα απέναντι στον νόμο) είναι μόνο τυπικά, ενώ στην πραγματικότητα καταπατούνται στη βάση της οικονομικής και κοινωνικής ισχύος, έτσι και τα νέα «ταυτοτικά» δικαιώματα (π.χ., της επιλογής σεξουαλικού προσανατολισμού), ακόμα κι αν κατοχυρωθούν νομικά δεν σημαίνουν τίποτα στην πράξη εντός μιας εκμεταλλευτικής και καταπιεστικής κοινωνίας για την πλειοψηφία της κοινωνίας. Απέναντι σ’ αυτήν την «ταυτοτική» πολιτική, στην Αμερική, όπως και στον υπόλοιπο πλανήτη, κερδίζει έδαφος μια εξίσου αστική και αντιδραστική «ταυτοτική» πολιτική, γνωστή από παλιά: αυτή που «ταυτίζει» τα άτομα με το «έθνος» ή με την κυρίαρχη θρησκεία ή την κυρίαρχη φυλή, ή ακόμα το κυρίαρχο φύλο. Ο Τραμπ βασίστηκε σ’ αυτή την εθνικιστική, θρησκόληπτη, ρατσιστική και σεξιστική ταυτότητα για να συσπειρώσει μεγάλα κομμάτια των πιο ταλαιπωρημένων κομματιών της εργατικής τάξης και των μικροαστών της πόλης και της υπαίθρου που αισθάνονται ότι τα «δικά» τους δικαιώματα (ως λευκών, αμερικανών, χριστιανών, και ανδρών) έχουν μπει στο περιθώριο. Και οι δύο «ταυτοτικές» πολιτικές είναι αντιδραστικές γιατί εξαφανίζουν αυτό που ουσιαστικά καθορίζει την ταυτότητα ενός ατόμου σε μια κοινωνία: τη θέση του στην παραγωγή, δηλ, εν τέλει, την ταξική του θέση.

 

3. Τι έχουμε να περιμένουμε από εδώ και πέρα;

Πολλοί νομίζουν ότι ο Τραμπ θα σταματήσει, τουλάχιστον, τον πόλεμο στην Ουκρανία. Φαίνεται πράγματι να έχουν υπάρξει δύο γραμμές εντός της ολιγαρχίας στις ΗΠΑ: η γραμμή που θέλει να αποδυναμώσει τη Ρωσία, ακόμα και να τη διαλύσει σε επιμέρους κράτη, ώστε να γίνει σύμμαχος των ΗΠΑ (ή καλύτερα χώρα εκμετάλλευσης από το αμερικανικό κεφάλαιο), έτσι ώστε η Κίνα να απομονωθεί εντελώς. Από την άλλη, υπάρχει η γραμμή που θέλει να προσεταιρισθεί τη Ρωσία και μ’ αυτόν τον τρόπο η Ρωσία να μην υποστηρίξει την Κίνα. Και οι δυο γραμμές βλέπουν την Κίνα ως βασικό αντίπαλο αλλά διαφέρουν ως προς το πώς θα εξουδετερώσουν τη Ρωσία ως σύμμαχο της Κίνας. Ωστόσο, η μοναδική δυνατή γραμμή σε αυτή τη φάση, με δεδομένες τις εξελίξεις στην Ουκρανία, είναι αυτή της αποδυνάμωσης και της στρατιωτικής περικύκλωσης.

Σε σχέση με τη σύγκρουση με την Κίνα, ο Τραμπ απλώς θα συνεχίσει την πολιτική που ακολουθεί η αμερικανική αστική τάξη απέναντι στην Κίνα, πολιτική που είναι ομόφωνη. Η καπιταλιστική ολιγαρχία των ΗΠΑ είναι ενωμένη όσον αφορά την Κίνα και την προσπάθεια να την εμποδίσουν πάση θυσία να ξεπεράσει τις ΗΠΑ οικονομικά, τεχνολογικά, στρατιωτικά. Για την ώρα, όμως, δεν φαίνεται να βρίσκουν τρόπο να το επιτύχουν αυτό. Η ενασχόληση των αμερικανών ιμπεριαλιστών με την Ουκρανία ή τη Μέση Ανατολή επιτρέπει στην Κίνα να βρίσκει ανοικτό έδαφος για να αυξήσει την επιρροή της και να ενισχύσει την ισχύ της σε όλα τα επίπεδα.

Τέλος, το πιο σημαντικό ζήτημα με την εκλογή του Τραμπ είναι αν αυτή θα δυναμώσει ή θα αποδυναμώσει τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό. Στην πράξη, η πρώτη θητεία του Τραμπ έδειξε ότι ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός αποδυναμώθηκε. Οι ΗΠΑ, επιβάλλοντας δασμούς στους πάντες, και στους συμμάχους τους, βρέθηκαν σε σύγκρουση με όλους. Το ίδιο το ΝΑΤΟ θεωρούνταν «εγκεφαλικά νεκρό», κατά την έκφραση του Μακρόν. Η επιστροφή του Τραμπ μπορεί να έχει τις ίδιες συνέπειες και τώρα.

Όμως, τελικά, οι ισχυρές ιμπεριαλιστικές χώρες χάνουν, όταν αρχίζουν να διασπώνται εσωτερικά. Οι ΗΠΑ είναι εδώ και χρόνια διασπασμένες εσωτερικά. Μεγάλα τμήματα της εργατικής τάξης και των νέων μεσαίων στρωμάτων έχουν διασπαστεί σε σχέση με μια σειρά ζητήματα κουλτούρας (στάση απέναντι στις εκτρώσεις, στις έμφυλη ταυτότητα, τα δικαιώματα των γυναικών, κτλ) και η άνοδος της συντηρητικής-εθνικιστικής γραμμής του Τραμπ προσπαθεί να ενώσει τις εργαζόμενες τάξεις πίσω από μια εθνικιστική-συντηρητική γραμμή που βάζει μπροστά την Αμερική (America First). Όμως, για να πετύχει αυτή η γραμμή θα πρέπει τελικά να δώσει κάτι πιο χειροπιαστό στις εργαζόμενες τάξεις πέρα από τα παχιά εθνικοπατριωτικά λόγια. Η αδυναμία της αμερικανικής πολιτικής σκηνής και η βαθιά διάσπαση προέρχεται από το γεγονός ότι οι εργαζόμενες τάξεις κερδίζουν όλο και λιγότερα τη στιγμή που μια χούφτα μέλη της χρηματιστικής ολιγαρχίας γίνονται όλο και πιο πλούσιοι. Οι νέες τεχνολογίες, όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ), χτυπάει ειδικά τα νέα μεσαία στρώματα, δηλαδή, τους απόφοιτους πανεπιστημίων που έπαιρναν καλοπληρωμένες διευθυντικές και τεχνικές δουλειές στις μεγάλες εταιρείες. Οι υπηρεσίες αυτών των στελεχών είναι που αντικαθιστώνται από την ΤΝ. Η πολιτική του Τραμπ να περικόψει κι άλλο τους φόρους για τους πλούσιους θα κάνει τους πλούσιους πιο πλούσιους και τους φτωχούς πιο φτωχούς, θα αυξήσει τα ελλείμματα του αμερικανικού κράτους και πιθανότητα δεν θα καταφέρει να αναπτύξει την εσωτερική βιομηχανική βάση των ΗΠΑ στο βαθμό που να μπορεί να ικανοποιεί τις ανάγκες της εργατικής τάξης για καλές δουλειές με καλούς μισθούς. Ούτε και στην προηγούμενη θητεία του αναπτύχθηκε η βιομηχανική βάση των ΗΠΑ εξαιτίας των φοροαπαλλαγών προς το μεγάλο κεφάλαιο. Άλλωστε, οι καπιταλιστές δεν επενδύουν επειδή έχουν διαθέσιμο χρήμα αλλά όταν η επένδυση κρίνεται ότι θα αποβεί κερδοφόρα.

Αν υπάρχει ένα σχέδιο πίσω από την επιθετική γραμμή του Τραμπ, είναι η αξιοποίηση των δυνατοτήτων που ακόμα έχουν οι ΗΠΑ (ισχυρή εσωτερική αγορά, προβάδισμα στην τεχνολογία, στρατιωτική υπεροχή, κτλ) ως όπλο για να επιτύχει την υποταγή όσων περισσότερων χωρών μπορεί στην ισχύ του αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Έτσι, ο Τραμπ θα απαιτήσει σε όλες τις διμερείς σχέσεις με τις ΗΠΑ να αναγνωριστεί η ισχύς του αμερικανικού κεφαλαίου και να αποκτήσει αυτό πλεονεκτήματα σε βάρος των χωρών οι οποίες θα θελήσουν να συνεργαστούν με τις ΗΠΑ, διαφορετικά θα αντιμετωπίσουν την εχθρική στάση από τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό. Ο Τραμπ απαιτεί στις διαπραγματεύσεις, π.χ., με τον Καναδά, το Μεξικό, την ΕΕ, κτλ, ότι η πρόσβαση στην αγορά των ΗΠΑ ή η στρατιωτική υποστήριξη από τις ΗΠΑ έρχεται με σοβαρά ανταλλάγματα που θα ενισχύουν και δεν θα αδυνατίζουν την ισχύ του αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Επιπλέον, αυτή η πολιτική και το παράδειγμα του ίδιου του Τραμπ, δηλαδή, της επιτυχίας του εθνικιστικού-συντηρητικού προγράμματός του, οδηγεί τις χώρες με τις οποίες διαπραγματεύεται σε υποταγή και σε υποστήριξη ανάλογων πολιτικών, με την αναγνώριση πάντοτε της πρωτοκαθεδρίας των ΗΠΑ. Οι συντηρητικές δυνάμεις που ανέρχονται σε Γαλλία, Γερμανία, και άλλες χώρες, όταν συγκροτηθούν σε κυρίαρχες δυνάμεις, μπορούν να συγκροτήσουν ένα πιο συμπαγές μέτωπο ανάμεσα στις κυρίαρχες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, που όμως θα αναγνωρίζουν ως απαραίτητο όρο για την επιβίωσή τους την ηγεμονία των ΗΠΑ και τη υποστήριξή της ενάντια στους εχθρούς της, κυρίως την Κίνα. Για να το πούμε διαφορετικά: παρόλο που οι διάφοροι φιλελεύθεροι «κλαψουρίζουν» για το ότι η εκλογή του Τραμπ σημαίνει τον αναχωρητισμό των ΗΠΑ, στην πραγματικότητα η γραμμή του Τραμπ εκφράζει πολύ επιθετικά συμφέροντα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού που δεν σκοπεύει να «αναχωρήσει» αλλά να επιβάλλει με πιο βίαιο τρόπο τα συμφέροντά του. Μέχρι τώρα, η επεμβατική πολιτική των ΗΠΑ στηρίζονταν σε διάφορα σαθρά νεοφιλελεύθερα ιδεολογικά επιχειρήματα για τη επιβολή των «δημοκρατικών» αρχών και των αρχών της ελεύθερης αγοράς στον πλανήτη. Επιχειρήματα που έχουν αρχίσει να ωχριούν καθώς αυτές οι «αρχές» τσακίζουν τα δικαιώματα των εργαζόμενων μαζών ανά τον κόσμο. Αντιθέτως, η γραμμή του Τραμπ είναι πιο απλή και ωμή: ή με εμάς ή εναντίον μας.

Απ’ όλα τα παραπάνω, πηγάζει το συμπέρασμα ότι μια Pax Americana –δηλαδή, η πλανητική ειρήνη υπό την αιγίδα των ΗΠΑ– είναι πλέον αδύνατη. Οι ΗΠΑ βρίσκονται και θα βρίσκονται σε συνεχή σύγκρουση με τις ανερχόμενες δυνάμεις που την απειλούν. Η Κίνα είναι η κυρίαρχη απειλή, αλλά επίσης μια σειρά από χώρες, όπως οι υπόλοιπες χώρες των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Νότια Αφρική) διεκδικούνε όλο και περισσότερο χώρο για τα δικά τους μονοπώλια. Επομένως, κάθε κίνηση στην παγκόσμια σκηνή θα γίνεται αφορμή για σύγκρουση. Η συνεχής ανάφλεξη  συγκρούσεων, μικρών αλλά και πιθανώς μεγάλων (για παράδειγμα: κάπως πρέπει να λήξει το ζήτημα της Ταϊβάν –εντελώς ειρηνικά, είναι μάλλον αδύνατο) είναι το δεδομένο. Οι ΗΠΑ μάλλον θα συνεχίσουν να χάνουν έδαφος μπροστά στις ανερχόμενες δυνάμεις, αν τα πράγματα εξελιχθούν ομαλά και μόνο στο επίπεδο της οικονομίας. Η μόνη διέξοδος για να διατηρήσει την παγκόσμια ηγεμονία που κατέκτησε με την κατάρρευση των μεταβατικών καθεστώτων της Σοβιετικής Ένωσης και των άλλων λαϊκών δημοκρατιών είναι να επιβάλλει αυτήν την ηγεμονία με τη βία.

Πριν καταφύγουν σε ανοικτό πόλεμο, πράγμα που μάλλον δεν θέλουν, με την Κίνα προτιμούν τη βία του εμπορικού πολέμου (και πιθανών περιφερειακών) και την πάση θυσία καθήλωση της Κίνας και κάθε άλλης χώρας στο τεχνολογικό και οικονομικό επίπεδο. Αν διαβάζουμε σωστά τις εξελίξεις που βλέπουμε, αυτό που ανατέλλει είναι ένας σχετικά κατακερματισμένος κόσμος, όπου οι διάφορες χώρες θα ανήκουν σε κάποια σφαίρα επιρροής (των ΗΠΑ ή της Κίνας). Οι ΗΠΑ θέλουν να έχουν τη μεγαλύτερη τέτοια σφαίρα και να περιορίσουν τις ορέξεις της Κίνας. Όσο η Κίνα δεν μπορεί να «ξεφύγει» μπροστά από τις ΗΠΑ στην τεχνολογία και στην οικονομική-πολιτική-στρατιωτική διείσδυση σε άλλες χώρες, αργά ή γρήγορα, θα αντιμετωπίσει τις συνέπειες ενός πιο καθυστερημένου καπιταλισμού: στασιμότητα οικονομική και κοινωνική αναταραχή. Τότε, θα διαλυθεί εκ των έσω και δεν θα αποτελεί απειλή για τις ΗΠΑ.

Από την άποψη της καθήλωσης και μείωσης της σφαίρας επιρροής του αντιπάλου, οι Αμερικανοί ιμπεριαλιστές έχουν πετύχει τους σκοπούς τους στον πόλεμο της Ουκρανίας. Η Ρωσία έχει περιοριστεί ασφυκτικά στο παγκόσμιο εμπόριο και δεν μπορεί να εξελιχθεί τεχνολογικά χωρίς τη βοήθεια ξένου κεφαλαίου. Το αν τελικά η Ουκρανία θα έχει ή δεν θα έχει αμερικανικά στρατεύματα είναι δευτερεύον.

 

Εξελίξεις στην Ευρώπη

 

Το εθνικιστικό-συντηρητικό ρεύμα είναι σε άνοδο σε πολλές χώρες του ιμπεριαλισμού. Το βλέπουμε αυτό στη Γερμανία που οδεύει σε εκλογές και στη Γαλλία, όπου δεν μπορεί να σταθεί κυβέρνηση. Οι πολιτικές δυνάμεις που προκαλούν την αστάθεια δεν είναι, δυστυχώς, εργατικής αριστερής κατεύθυνσης αλλά συντηρητικές, εθνικιστικές δυνάμεις.

Στη Γερμανία, ο συνασπισμός Σοσιαλδημοκρατών-Πρασίνων-Ελεύθερων Δημοκρατών κατέρρευσε. Η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), ένα ακροδεξιό κόμμα με δεσμούς με τον ναζισμό, θα είναι πιθανόν το δεύτερο, ίσως και το πρώτο, κόμμα στις προσεχείς εκλογές (τον Φεβρουάριο του 2025). Η βάση της κατάρρευσης είναι τελικά η κακή κατάσταση της γερμανικής οικονομίας (ανάπτυξη 0,1% το 2024, κρίση στην αυτοκινητοβιομηχανία με χιλιάδες αναμενόμενες απολύσεις από κολοσσούς όπως η Φογκσβάγκεν, κτλ) και η δυσφορία της εργατικής τάξης της οποίας το βιοτικό επίπεδο επιδεινώνεται λόγω της ακριβείας (για την οποία βασική αιτία είναι η διακοπή εισροής του φθηνού φυσικού αερίου από τη Ρωσία), και λόγω της κατεύθυνσης των δαπανών προς τους στρατιωτικούς εξοπλισμούς και στα έξοδα που προκαλεί η υποστήριξη της Ουκρανίας.

Στη Γαλλία, η κυβέρνηση Μπαρνιέ ήταν η πιο σύντομη κυβέρνηση της Γαλλίας (90 ημέρες άντεξε). Η πτώση της οφειλόταν στην πρόταση για τον προϋπολογισμό, ο οποίος προέβλεπε βαθιές περικοπές δαπανών για να μειωθεί το έλλειμμά του. Το δημόσιο χρέος της Γαλλίας αγγίζει τα 3,2 τρισ. δολ. (112% του ΑΕΠ). Την πτώση της κυβέρνησης προκάλεσε όμως όχι η αγωνιστική αντίδραση των εργαζομένων αλλά η ακροδεξιά Λε Πεν που απέσυρε την εμπιστοσύνη της από την κυβέρνηση. Η Γαλλία αυτή τη στιγμή δεν έχει ούτε προϋπολογισμό ούτε κυβέρνηση και δεν είναι σίγουρο ότι μπορεί να σχηματιστεί σταθερή κυβέρνηση με τους συσχετισμούς που υπάρχουν.

Η Γαλλία βρίσκεται στριμωγμένη από τις ίδιες δυνάμεις που έχουν εγκλωβίσει όλες τις χώρες του ανεπτυγμένου καπιταλισμού, τις λεγόμενες «δυνάμεις τις αγοράς», δηλαδή, τις ανάγκες κερδοφορίας του μεγάλου μονοπωλιακού κεφαλαίου και τις κρίσεις που προκαλεί. Οι ανάγκες του μονοπωλιακού κεφαλαίου εξωθούν τις κυβερνήσεις να διαλύουν το λεγόμενο «κοινωνικό κράτος», το οποίο στη Γαλλία, στη Γερμανία και σε άλλες χώρες παρέμενε πολύ ισχυρό, να μειώνουν τη φορολογία στο μεγάλο κεφάλαιο, να επιβάλλουν λιτότητα, αυταρχισμό και περιορισμό στις συνδικαλιστικές και πολιτικές ελευθερίες, κτλ. Κάθε συζήτηση για φιλολαϊκή πολιτική οδηγεί αυτόματα σε «ελλείμματα» και σε δανεισμό με μαφιόζικους όρους από το μεγάλο κεφάλαιο (τα διάσημα, από την περίπτωση της χρεοκοπίας της Ελλάδας, spreads αυξήθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες για τον δανεισμό της Γαλλίας, ενώ οι οίκοι αξιολόγησης μείωσαν το αξιόχρεό της). Η επιλογή πολιτικών λιτότητας και αυταρχισμού φαντάζει μονόδρομος. Και στη Γαλλία και στη Γερμανία αυτήν τη λιτότητα και τον αυταρχισμό, έτσι όπως πάνε τα πράγματα, θα αναλάβουν τελικά να τον φέρουν εις πέρας οι ακροδεξιές δυνάμεις ή τουλάχιστον θα πρέπει να συναινέσουν σ’ αυτόν. (Ας μη ξεχνάμε ότι και στην Ελλάδα το ΛΑ.Ο.Σ. ψήφισε και αυτό μνημόνια).

Το κύριο ζήτημα είναι ότι αυτές οι ακραίες πολιτικές λιτότητας και αυταρχισμού σε πολλές περιπτώσεις (βλ. την περίπτωση της Ελλάδας, της Ιταλίας αλλά και της Αργεντινής), περνάνε χωρίς πολλές αντιδράσεις λόγω της αδυναμίας της εργατικής τάξης να συγκροτηθεί σε μια αντίπαλη πολιτική δύναμη. Και ακριβώς για τον λόγο αυτό οι πολιτικές λιτότητας και αυταρχισμού έχουν και κάποια σχετική επιτυχία: σταθεροποιούν τους παραπαίοντες καπιταλισμούς, ενισχύουν την κερδοφορία των ντόπιων μονοπωλίων (μειώνοντας δραστικά την αξία της εργατικής δύναμης και την ικανότητα της εργατικής τάξης να αγωνίζεται).

Όμως, δεν πρόκειται να λύσουν το βαθύτερο πρόβλημα του καπιταλισμού. Ο καπιταλισμός είναι εκ της φύσεως του ασταθές σύστημα που πλήττεται από περιοδικές και επαναλαμβανόμενες κρίσεις. Κάθε προσπάθεια να εκλείψουν αυτές οι κρίσεις προσκρούει στους βασικούς νόμους κίνησης του καπιταλισμού, κυρίως στην εξασφάλιση κέρδους για τους καπιταλιστές. Η κερδοφόρα αναπαραγωγή του κεφαλαίου, όμως, δημιουργεί τους όρους όπου αυτή η αναπαραγωγή γίνεται μη κερδοφόρα προκαλώντας κρίσεις. Η βασική αιτία αυτών των κρίσεων είναι η τάση του ποσοστού κέρδους να πέφτει καθώς αυξάνει η οργανική σύνθεση του κεφαλαίου. Τα αντιδραστικά μέτρα των αστικών κυβερνήσεων έχουν ως σκοπό τελικά την αύξηση των επενδύσεων, τη μετατροπή δηλαδή συσσωρευμένης υπεραξίας σε νέο κεφάλαιο, που θα παράγει νέα υπεραξία με κέρδος. Καθώς αυτή η διαδικασία, σε τελική ανάλυση, απωθεί ζωντανή εργασία από την παραγωγή, την μόνη εργασία που παράγει υπεραξία, αργά ή γρήγορα, οδηγεί σε νέες κρίσεις.

Οι ισχυρές ιμπεριαλιστικές χώρες του G7 αντιμετωπίζουν μια τέτοια καπιταλιστική κρίση, όπως κάθε καπιταλιστική χώρα, όμως εκτός από αυτό αντιμετωπίζουν τα προβλήματα που προκαλεί η ανάδυση ισχυρών ανταγωνιστών, όπως η Κίνα. Τα προβλήματα της Γερμανίας και της Γαλλίας είναι ιδιαίτερα έντονα, για παράδειγμα, στις αυτοκινητοβιομηχανίες τους (βλ. Φολγκσβαγκεν ή Στελάντις –δηλαδή, την εταιρεία που περιλαμβάνει την Πεζώ, τη Σιτροέν αλλά και τη Φίατ, την Άλφα Ρομέο, την Κράισλερ και την Τζιπ). Αυτό είναι αποτέλεσμα όχι μόνο της τάσης του ποσοστού κέρδους να πέφτει αλλά και του ανταγωνισμού των κινεζικών εταιρειών που αποσπούν όλο και μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς.

 

Εξελίξεις στην Ουκρανία

 

Η Ρωσία, αργά αλλά σταθερά, καταλαμβάνει εδάφη στις ρωσόφωνες περιοχές του Ντονιέτσκ και Λουχάνσκ. Το Νοέμβριο οι Ρώσοι καταλάμβαναν γύρω στα 28 τετρ. χιλιομ. τη μέρα. Το Δεκέμβριο ο ρυθμός αυτός έπεσε στα 17 τετρ. χιλιομ. τη μέρα. Όμως, αυτό φαίνεται ότι γίνεται με υψηλό ανθρώπινο κόστος. Τους μήνες Σεπτ., Οκτ., και Νοε. 2024 η προέλαση αυτή εκτιμάται ότι είχε ένα κόστος γύρω στους 124 χιλ. ανθρώπους σε νεκρούς και τραυματίες (οι εκτιμήσεις αυτές οφείλονται στο Υπουργείο Άμυνας της Μεγ. Βρετανίας και αναφέρονται με επιφύλαξη).

Επίσης, η στρατιωτική μηχανή της Ρωσίας προσαρμόστηκε και εξελίχθηκε. Μια τέτοια εξέλιξη είναι ο υπερηχητικός πύραυλος που έκανε τους πρέσβεις του ΝΑΤΟ να συνεδριάσουν εσπευσμένα στα τέλη Νοεμβρίου στις Βρυξέλλες. Ο βαλλιστικός πύραυλος με το κωδικό όνομα «Oreshnik» (=Φουντουκιά) χτύπησε εργοστάσιο κατασκευής πυραύλων στην Ουκρανία. Λόγω της υπερηχητικής ταχύτητάς του τα αντιπυραυλικά μέσα των Ουκρανών δεν μπόρεσαν να τον αντιμετωπίσουν.

Το βασικό πρόβλημα και για τους δύο άμεσα εμπόλεμους, Ρωσία και Ουκρανία, είναι το έμψυχο υλικό. Η Ουκρανία αντιμετωπίζει μεγαλύτερο πρόβλημα καθώς δεν μπορεί να βρει εύκολα επιπλέον πληθυσμό να επιστρατεύσει. Αλλά και η Ρωσία αντιμετωπίζει ήδη πρόβλημα έλλειψης εργατικών χεριών στο εσωτερικό της (και λόγω των στρατεύσιμων και λόγω πολλών νεαρών Ρώσων που εγκατέλειψαν τη Ρωσία για να μην επιστρατευθούν). Επιπλέον, η ρωσική οικονομία εμφανίζει τα πρώτα σημάδια κάμψης. Ο πληθωρισμός έφτασε το 9,3% και τα επιτόκια έχουν αυξηθεί (21%).

Στα 2μιση χρόνια του πολέμου, η Ρωσία έχει κατορθώσει να τροφοδοτήσει το μέτωπο με έμψυχο δυναμικό χωρίς γενική επιστράτευση, στοιχείο που έχει συμβάλει στην υποστήριξη του πληθυσμού στον πόλεμο. Σε αυτόν τον υπαρξιακού χαρακτήρα –για τη Ρωσία– πόλεμο, η ρωσική αστική τάξη είναι ενιαία υπέρ του πολέμου και υπάρχει συναίνεση των καταπιεζόμενων τάξεων.

Αντίθετα, στην Ουκρανία, η αστική της τάξη είναι διχασμένη και αυτός ο διχασμός διαπερνά και τις εργαζόμενες τάξεις, όπως φαίνεται από τα εκατομμύρια των Ουκρανών που έχουν εγκαταλείψει τη χώρα για να αποφύγουν τη στράτευση. Ο διχασμός αυτός αποτυπώνεται στις δικτατορικές υπερεξουσίες του προέδρου της χώρας και στην κατάργηση κάθε θεσμού. Η μερίδα της αστικής τάξης που είναι υπέρ του φιλοΕΕ προσανατολισμού της χώρας, αναδιαμορφώνει τη χώρα και το νόημα της ουκρανικής εθνικής συνείδησης. Η Ουκρανία που θα βγει από τον πόλεμο θα είναι μια διαφορετική χώρα.

Το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ που ενέπλεξαν την Ουκρανία σε αυτήν την περιπέτεια και έχουν την ευθύνη για την καταστροφή της, καλούνται πλέον να αποφασίσουν αν θα στηρίξουν το εξαντλούμενο στρατιωτικό δυναμικό της Ουκρανίας στέλνοντας στρατεύματα ή αν θα αναζητήσουν έναν συμβιβασμό. Δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι ο Τραμπ θα επιδιώξει ειρήνη στην Ουκρανία. Οι επιδιώξεις των ΗΠΑ και της Ρωσίας είναι διαμετρικά αντίθετες. Αν οι ΗΠΑ αποδεχτούν ειρήνη με τους όρους της Ρωσίας (να κρατήσει η Ρωσία τις ρωσόφωνες περιοχές, η Ουκρανία να μην μπει στο ΝΑΤΟ και να αποστρατικοποιηθεί, και να αρθούν οι κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας), αυτό θα ήταν ήττα όχι μόνο για την Ουκρανία αλλά για τις ίδιες τις ΗΠΑ. Παρόλο που θα έχουν απομονώσει τη Ρωσία από την αγορά της ΕΕ και θα έχουν καταφέρει να αποσπάσουν από την επιρροή της Ρωσίας μια κρίσιμη περιοχή, μια χώρα που ήταν άλλοτε τμήμα της Ρωσίας και αποτελούσε σύμμαχό της και αναπόσπαστο τμήμα της σφαίρας επιρροής της, μια τέτοια εξέλιξη πιθανώς να δώσει σήμα «αδυναμίας» των ΗΠΑ και να στρέψει χώρες και συμμάχους προς άλλες κατευθύνσεις. Το πιο λογικό λοιπόν είναι ότι ο πόλεμος με διάφορες αφορμές και δικαιολογίες θα συνεχιστεί. Ακόμα, κι αν υπάρξει μια μεσοβέζικη ειρήνευση, αυτή θα είναι κατά πάσα πιθανότητα προσωρινή για να μπορέσουν να αναλάβουν δυνάμεις οι εμπλεκόμενοι.

 

Εξελίξεις στη Μέση Ανατολή

 

Η εξέλιξη της σύγκρουσης στη Γάζα

 

Πριν την 7η Οκτωβρίου, ήταν επικείμενη η υπογραφή συμφωνίας μεταξύ Ισραήλ και Σαουδικής Αραβίας στα πλαίσια των «συμφωνιών του Αβραάμ» (συμφωνίες ομαλοποίησης των σχέσεων μεταξύ Μουσουλμανικών κρατών και Ισραήλ) τις οποίες είχαν ήδη υπογράψει τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν, το Μαρόκο και το Σουδάν. Οι συμφωνίες αυτές αποτελούν αμερικάνικη πρωτοβουλία που ξεκίνησε την πρώτη τετραετία του Τραμπ και η πρώτη από αυτές υπογράφηκε το 2020.

Η προσχώρηση της Σαουδικής Αραβίας σε αυτές θα αποτελούσε εμβληματικό γεγονός για την περιοχή. Η Σαουδική Αραβία είναι η χώρα προπύργιο του Ουαχαμπιτισμού (φονταμενταλιστικής εκδοχής του Ισλάμ) στην περιοχή, σημείο αναφοράς και χρηματοδότης ισλαμιστικών ομάδων και υποστηρικτής των Παλαιστινίων κατά το παρελθόν. Μετά το 1991 και το πρώτο πόλεμο του Ιράκ, το Σαουδαραβικό καθεστώς ακολούθησε μια πιο μετριοπαθή προσέγγιση στο Παλαιστινιακό, προσπαθώντας να ισορροπήσει ανάμεσα στη συμμαχία με τις ΗΠΑ στην εξωτερική πολιτική και τα φιλοπαλαιστινιακά αισθήματα των Σαουδαράβων. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που έκανε το «Ινστιτούτο της Ουάσινγκτον για την πολιτική στην εγγύς Ανατολή», 76% των Σαουδαράβων έχουν αρνητική άποψη για τις «συμφωνίες του Αβραάμ», 96% πιστεύουν ότι τα αραβικά κράτη πρέπει να διακόψουν τους δεσμούς τους με το Ισραήλ και μόλις 16% πιστεύουν ότι η Χαμάς πρέπει να αποδεχτεί μια λύση δύο κρατών.

Όντας περιφερειακή δύναμη, η Σαουδική Αραβία βρίσκεται σε ανταγωνισμό με την άλλη μεγάλη δύναμη της περιοχής, το Ιράν. Η ένταξη στο μπλοκ των «συμφωνιών του Αβραάμ» και η συμμαχία με το Ισραήλ θα ισχυροποιήσει τη θέση της Σαουδικής Αραβίας, ειδικά στρατιωτικά, κάτι που θα παίξει ρόλο σε μια μελλοντική σύγκρουση με το Ιράν. Η προσχώρηση της Σαουδικής Αραβίας στις «συμφωνίες του Αβραάμ» σημαίνει ενταφιασμό του Παλαιστινιακού ζητήματος και σύμφωνα με πληροφορίες που είχαν δημοσιευτεί, στις σχετικές διαπραγματεύσεις είχαν εμπλακεί και Παλαιστίνιοι (λογικά από την Παλαιστινιακή Αρχή), ζητώντας κάποια λύση στο Παλαιστινιακό.

Η επίθεση της 7ης Οκτώβρη, είχε πολιτικό στόχο τη ματαίωση της προσχώρησης της Σαουδικής Αραβίας στις εν λόγω συμφωνίες, δηλαδή τη ματαίωση της στρατηγικής συμμαχίας Σαουδικής Αραβίας–Ισραήλ. Η Χαμάς που εκτέλεσε την επίθεση, συνέλαβε εκατοντάδες ομήρους για να έχει ένα διαπραγματευτικό χαρτί έναντι του Ισραήλ και να μπορέσει να μετριάσει ή να σταματήσει την αναμενόμενη στρατιωτική απάντηση.

Η επίθεση της 7ης Οκτώβρη έχει πετύχει –μέχρι στιγμής– το βασικό της στόχο, καθώς οι συμφωνίες δεν έχουν προχωρήσει. Ήταν ωστόσο βεβιασμένη, κάτω από την πίεση των εξελίξεων, και δεν φαίνεται να υπηρετούσε κάποιον ευρύτερο σχεδιασμό. Σε μια σύγκρουση μεταξύ δύο δυνάμεων με μεγάλη διαφορά ισχύος, η αδύναμη πλευρά μπορεί να νικήσει μόνο αν υπονομεύσει την ενότητα του ισχυρού αντιπάλου της, αν διχάσει το λαό του σε σχέση με τον πόλεμο και στερήσει από την κυβέρνησή του τη συναίνεση των καταπιεζόμενων τάξεων στον πόλεμο. Η επίθεση της Χαμάς δεν υπονόμευσε την εθνική ενότητα του Ισραήλ, αλλά την ενίσχυσε. Η λαϊκή συναίνεση στον πόλεμο εντός του Ισραήλ, αποτέλεσε βασικό παράγοντα της διεξαγωγής του πολέμου και καταλύτη της επιτυχημένης για το Ισραήλ κατάληξης προς την οποία φαίνεται να οδεύει η αναμέτρηση.

Οι προκλήσεις για το Ισραήλ μετά την 7η Οκτώβρη ήταν δύο:

• Να διατηρήσει ζωντανή την προοπτική της συμφωνίας με τη Σαουδική Αραβία
• Να αντιμετωπίσει την επίθεση της Χαμάς και των συμμάχων της (οι οποίοι ακολούθησαν με χρονική υστέρηση)

Οι δύο αυτές προκλήσεις ήταν αλληλένδετες, καθώς για να κρατηθεί ζωντανή η προοπτική της συμμαχίας με τη Σαουδική Αραβία, έπρεπε το Ισραήλ να κάνει επίδειξη της στρατιωτικής του ισχύος και της ικανότητάς του να αντιμετωπίσει τη Χαμάς, αποδεικνύοντας τη δυνατότητά του να προστατεύσει και τους συμμάχους του και δείχνοντας ότι μια συμμαχία θα ήταν χρήσιμη και επωφελής για τους Σαουδάραβες.

Στη μάχη με τις δυνάμεις της Χαμάς και τις άλλες Παλαιστινιακές οργανώσεις, οι Ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις διαφοροποίησαν την τακτική τους –σε σχέση με το παρελθόν– σε δύο σημεία:

1. Έκαναν για πρώτη φορά τόσο εκτεταμένη χρήση των ψυχολογικών επιχειρήσεων στοχεύοντας κυρίως τον Παλαιστινιακό πληθυσμό της Γάζας, αλλά και τη Δυτική κοινή γνώμη. Από την αρχή της αναμέτρησης, οι Ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις δώσανε μεγάλο βάρος στην απευθείας επικοινωνία με τον πληθυσμό της Γάζας με τηλεφωνήματα, SMS, φυλλάδια. Ταυτόχρονα χρησιμοποίησαν όλα τα διαθέσιμα μέσα στο διαδίκτυο, όπως προπαγανδιστικά βίντεο, influencers κλπ. Η τακτική αυτή φαίνεται να αποδίδει καρπούς, καθώς σύμφωνα με δημοσκόπηση του Σεπτεμβρίου από το Παλαιστινιακό κέντρο για την πολιτική έρευνα (Palestinian Center for Policy and Survey Research, μη κερδοσκοπικό ινστιτούτο καταχωρημένο στο Παλαιστινιακό υπουργείο δικαιοσύνης), η υποστήριξη στη Χαμάς δείχνει μικρή κάμψη, ενώ υποχωρεί σημαντικά το ποσοστό των Παλαιστίνιων στη Γάζα που θεωρεί σωστή απόφαση της επίθεσης της 7ης Οκτώβρη (39% από 57% τον Ιούνιο και 71% τον Μάρτιο).

2. Αρνήθηκαν να διαπραγματευτούν για τους ισραηλινούς ομήρους όπως έκαναν παλιότερα. Στη μοναδική συμφωνία που έγινε απελευθερώθηκαν 105 πολίτες που είχαν παρθεί όμηροι στις 7 Οκτώβρη από τους οποίους 81 ήταν από το Ισραήλ, 23 από την Ταϊλάνδη και 1 από τις Φιλιππίνες. Σε αντάλλαγμα, το Ισραήλ απελευθέρωσε 240 Παλαιστίνιους, κυρίως γυναίκες και παιδιά από τους οποίους 107 ήταν κάτω των 18. Για τους υπόλοιπους 146 ομήρους, το Ισραήλ αρνήθηκε να διαπραγματευτεί. Κάποιοι από αυτούς απελευθερώθηκαν από τον ισραηλινό στρατό και κάποιοι είναι νεκροί. Απομένουν 96 των οποίων η τύχη αγνοείται και για τους οποίους υπάρχουν δημοσιογραφικές πληροφορίες ότι γίνονται διαπραγματεύσεις για την τύχη τους και ότι βρισκόμαστε κοντά σε συμφωνία. Ωστόσο, η τακτική αυτή είναι διαφορετική από την πρακτική του παρελθόντος. Το 1985 απελευθερώθηκαν 1.150 Παλαιστίνιοι για 3 Ισραηλινούς που είχαν απαχθεί από το Λαϊκό Μέτωπο για την απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PFLP). Το 2006 απελευθερώθηκαν πάνω από 1000 Παλαιστίνιοι –μεταξύ των οποίων και ο μετέπειτα ηγέτης της Χαμάς Γιαχία Σινουάρ– σε αντάλλαγμα για έναν (1) ισραηλινό στρατιώτη.

Η εφαρμογή μιας νέας τακτικής μπορεί να έχει καλά αποτελέσματα μέχρι ο αντίπαλος να βρει μια απάντηση σε αυτήν τη νέα τακτική. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η πλέον αποτελεσματική τακτική των παλαιστινιακών οργανώσεων ήταν η απαγωγή ομήρων. Το Ισραήλ πάντα διαπραγματευόταν και η κατάληξη ήταν πάντα μια συμφωνία απελευθέρωσης παλαιστινίων κρατουμένων. Στην σύγκρουση αυτή, το Ισραήλ άλλαξε τακτική και αρνήθηκε να διαπραγματευτεί, θέτοντας τη ζωή των ομήρων σε κίνδυνο. Ταυτόχρονα όμως, στέρησε από την Χαμάς έναν μηχανισμό πίεσης προς την ισραηλινή κυβέρνηση, η οποία εξαπέλυσε ανελέητη επίθεση στη Γάζα πετυχαίνοντας την ελαχιστοποίηση των στρατιωτικών δυνατοτήτων της Χαμάς.

Οι τριβές μεταξύ ΗΠΑ και Ισραήλ για τη διαχείριση του πολέμου, πιθανώς είχαν σχέση με την αντιμετώπιση της Χαμάς. Για το Ισραήλ, η Χαμάς είναι θανάσιμος εχθρός που πρέπει να εξοντωθεί μια και έχει σαν καταστατικό της στόχο την εξαφάνιση του ισραηλινού κράτους. Για τις ΗΠΑ που είναι η ισχυρότερη δύναμη στον κόσμο, δεν υπάρχουν μόνιμοι φίλοι ούτε μόνιμοι εχθροί. Η Χαμάς είναι σήμερα για τις ΗΠΑ εχθρική δύναμη, όμως ήταν σύμμαχος των ΗΠΑ στον πόλεμο στη Συρία και πιθανώς να είναι σύμμαχος σε μια άλλη συγκυρία αύριο.

Η Χαμάς στον πόλεμο της Συρίας συντάχθηκε με την ένοπλη αντιπολίτευση στο καθεστώς Άσαντ, μετακίνησε τη βάση της από τη Συρία στο Κατάρ και πολέμησε ενάντια στον στρατό της Συρίας, τους Ρώσους, τους «φρουρούς της επανάστασης» του Ιράν και την Χεζμπολάχ. Η σύγκρουση με την Χεζμπολάχ και η διάρρηξη των σχέσεών τους, ήταν ο λόγος που οι δύο οργανώσεις δεν συντονίστηκαν ανοίγοντας ταυτόχρονα δύο μέτωπα στο Ισραήλ, αλλά και ο λόγος της καθυστέρησης της Χεζμπολάχ να επιτεθεί στο Ισραήλ. Η ρήξη Χαμάς–Χεζμπολάχ γλύτωσε το Ισραήλ από την ταυτόχρονη επίθεση των δύο δυνάμεων, χωρίς να αποφεύγει στην εξέλιξη της σύγκρουσης τον διμέτωπο αγώνα, καθώς εντέλει η Χεζμπολάχ –έστω και με καθυστέρηση– συντονίστηκε με τις δυνάμεις της Χαμάς και επιτέθηκε στο Βόρειο Ισραήλ. Οι ισραηλινές δυνάμεις κατάφεραν να αντιμετωπίσουν και αυτήν την επίθεση και πέτυχαν να υπογραφεί συμφωνία που περιορίζει τις δυνάμεις της Χεζμπολάχ Βόρεια του Λιβανέζικου ποταμού Λιτάνι, κάτι που επιδίωκαν –αλλά δεν είχαν πετύχει– το 2006.

Στα πλαίσια της σύγκρουσης με Χαμάς και Χεζμπολάχ, το Ισραήλ δολοφόνησε τους ηγέτες των δύο οργανώσεων και πολλά στελέχη τους. Η δολοφονία του Χανίγια στην Τεχεράνη και η ταυτόχρονη έκρηξη χιλιάδων βομβητών στελεχών της Χεζμπολάχ, έδειξαν διάβρωση από το Ισραήλ του σκληρού πυρήνα των υπηρεσιών ασφαλείας του Ιράν και πιθανώς διάβρωση της Χεζμπολάχ.

 

Εξελίξεις στη Συρία

 

Η υποχώρηση και η απώλεια δυνάμεων της Χεζμπολάχ, ήταν καθοριστική για την ανατροπή της κυβέρνησης Άσαντ στη Συρία. Από τη γρήγορη προέλαση των ισλαμιστών και την κατάρρευση του συριακού στρατού φαίνεται ότι το καθεστώς είχε χάσει τη λαϊκή υποστήριξη και σαν αποτέλεσμα ο στρατός δεν είχε το ηθικό να πολεμήσει, του έλειπε δηλαδή «η πίστη στο δίκαιο του αγώνα». Γι’ αυτό και η έλλειψη στήριξης από τους συμμάχους του Άσαντ αποδείχθηκε καθοριστική για την έκβαση της αναμέτρησης.

Η εξέλιξη στη Συρία ενισχύει την Τουρκία που έχει προνομιακές σχέσεις με τις δυνάμεις που κατέλαβαν την εξουσία. Ενισχύει τις ΗΠΑ που επίσης έχουν πρόσβαση στη νέα κυβέρνηση, ενώ διατηρούν τη συμμαχία με τους Κούρδους που ελέγχουν το Βορειοανατολικό τμήμα της χώρας και διατηρούν δυνάμεις πεζοναυτών στην περιοχή, οι οποίες έχουν ενισχυθεί μετά τις τελευταίες εξελίξεις. Στους κερδισμένους συγκαταλέγεται και το Ισραήλ που βρήκε την ευκαιρία να καταστρέψει το συριακό οπλοστάσιο και να προωθήσει στρατιωτικές δυνάμεις, καταλαμβάνοντας συριακό έδαφος.

Μεγάλος χαμένος των εξελίξεων είναι το Ιράν που χάνει κάθε πρόσβαση στο συριακό καθεστώς, ενώ η Ρωσία φαίνεται πιθανό να διατηρήσει τις βάσεις της, ενώ αξιωματούχοι της δηλώνουν ότι έχουν διαύλους με το νέο καθεστώς.

Οι κινήσεις των δυνάμεων που διατηρούν παρουσία ή παίζουν ρόλο στη Συρία, καθορίζονταν μέχρι τώρα, κυρίως από τη στάση τους απέναντι στο προηγούμενο καθεστώς. Πλέον, με την αλλαγή κατάστασης, η ατζέντα της κάθε δύναμης αλλάζει και δεν είναι απίθανο να υπάρξουν συγκρούσεις ανάμεσα σε δυνάμεις που μέχρι τώρα συντονίζανε τις κινήσεις τους.

Οι ΗΠΑ που στην προηγούμενη φάση της επιχείρησης ανατροπής του Άσαντ πολέμησαν κυρίως δι’ αντιπροσώπων και από μακριά, καθώς δεν είχαν κάποια αξιόπιστη σύμμαχη δύναμη στο έδαφος, πλέον δείχνουν να έχουν σφυρηλατήσει συμμαχία με τις δυνάμεις των Κούρδων και θα επιδιώξουν πιο ενεργή εμπλοκή στην περιοχή.

Αυτό όμως, τους φέρνει σε αντιπαράθεση με την Τουρκία που θέλει να αποτρέψει ένα ακόμα de facto Κουρδικό κράτος στη Συρία, μετά το σχηματισμό ενός de facto Κουρδικού κράτους στο Βόρειο Ιράκ.

Οι προθέσεις της νέας κυβέρνησης υπό τον Αλ Τζολάνι φαίνεται να ξεκαθαρίζουν αποκαλύπτοντας μια κυβέρνηση φιλική προς τη Δύση, την οποία έχουν ήδη επισκεφτεί υπουργοί εξωτερικών χωρών της ΕΕ. Δεν είναι ακόμα σαφές ποιες είναι οι πιθανές εσωτερικές συγκρούσεις στο εσωτερικό του νέου καθεστώτος. Οι πρώτες «τροχιοδεικτικές» δηλώσεις του Αλ Τζολάνι πάντως, ήταν ενάντια στο Ισραήλ, κάτι μάλλον αναγκαίο για τη λαϊκή νομιμοποίηση του νέου καθεστώτος.

 

Συμπεράσματα για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή

 

Το καθεστώς του Ιράν υπέστη δύο στρατιωτικές ήττες: μία στο Λίβανο με την υποχώρηση της Χεζμπολάχ και μία στη Συρία με την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ και βρίσκεται σε πολύ χειρότερη διεθνή θέση. Η δολοφονία Χανίγια έδειξε ότι το Ισραήλ κατόρθωσε να διαβρώσει τις υπηρεσίες ασφαλείας του. Οι αποτυχίες του θεοκρατικού καθεστώτος μπορεί να το αποσταθεροποιήσουν. Παρόλο που δεν έχει υποστεί κάποια άμεση στρατιωτική ήττα, γεγονός που πάντα πυροδοτεί πολιτική κρίση, η αμφισβήτηση του καθεστώτος, η αποσταθεροποίησή του ή και η ανατροπή του με τη βοήθεια και των δυτικών δυνάμεων θα είναι από τα πιθανά σενάρια για το επόμενο διάστημα.

Οι Παλαιστίνιοι θα συνεχίσουν να βρίσκονται σε δεινή θέση, καταπιεζόμενοι και από το Ισραήλ, αλλά και από τα αραβικά κράτη. Ο συνεχιζόμενος διχασμός ανάμεσα στην Παλαιστινιακή αρχή και τη Χαμάς –η οποία υποδαυλίστηκε έντεχνα από την κυβέρνηση Νετανιάχου– δεν φαίνεται να μπορεί να ξεπεραστεί. Θα έχει ενδιαφέρον ποια στρατηγική επιβίωσης θα ακολουθήσει η Χαμάς, μετά τη νίκη «φίλιων δυνάμεων» στη Συρία. Δεν είναι απίθανη μια στρατηγική πιο φιλική προς τις ΗΠΑ.

 

Οι εξελίξεις στην Ελλάδα

 

Παρόλο που η παρούσα κυβέρνηση απολαμβάνει ένα κολοσσιαίο στρατηγικό πλεονέκτημα σε σχέση με τους ανταγωνιστές της, παρουσιάζει δημοσκοπική κάμψη και κόπωση, δείγμα της αστάθειας που κυριαρχεί την περίοδο αυτή. Η εσωκομματική αντιπολίτευση από τον πολιτικό απατεώνα Σαμαρά έφερε στο προσκήνιο τα Ελληνοτουρκικά.

Υπό τη σκιά της ύφεσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση και του λαχανιάσματος των οικονομιών των μεγάλων δυνάμεων της ΕΕ, η κυβέρνηση θριαμβολογεί για τα υψηλά –σε σχέση με την υπόλοιπη ΕΕ– ποσοστά ανάπτυξης. Οι επιδόσεις αυτές είναι προϊόν της μνημονιακής περιόδου και της κατακρεούργησης των εργατικών δικαιωμάτων. Δεν συνοδεύονται όμως, από επενδύσεις και ανανέωση του παραγωγικού δυναμικού με αποτέλεσμα η παραγωγικότητα της οικονομίας να παραμένει χαμηλή.

Η επαναφορά στη μνημονιακή κανονικότητα μετά την περίοδο της δημοσιονομικής χαλάρωσης καθόρισε την εισοδηματική πολιτική που αποτυπώθηκε στον προϋπολογισμό. Η κυβέρνηση, έχοντας εξαντλήσει τα περιθώρια άντλησης φόρων από τους εργαζόμενους, στράφηκε προς τα μεσαία στρώματα παίρνοντας μέτρα για την φοροδιαφυγή (αποδείξεις, POS). Στράφηκε δηλαδή, ενάντια στην εκλογική της βάση και αυτό εξηγεί μέρος της δημοσκοπικής της κάμψης.

Ωστόσο, οι μνημονιακοί περιορισμοί που καθορίζουν τη «σφιχτή» εισοδηματική πολιτική και φθείρουν προσωρινά την κυβέρνηση, είναι που της δίνουν στρατηγικό πλεονέκτημα, καθώς κανείς από τους αυτοχρισμένους διεκδικητές της κυβέρνησης δεν μπορεί να διατυπώσει μια διαφορετική πολιτική πρόταση.

Μετά τη διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ (για τον οποίον καλό είναι να θυμόμαστε ότι διάφορες δυνάμεις και «πολιτικοί αναλυτές» έλεγαν το 2014 ότι θα είναι το νέο ΠΑΣΟΚ), η ΝΔ στοχεύει σε μια τρίτη τετραετία. Η ανάκαμψη του ΠΑΣΟΚ δεν φαίνεται απειλητική μεσοπρόθεσμα, καθώς δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τη ΝΔ στο ζήτημα του κυβερνητικού προγράμματος, αλλά ούτε να δώσει μια πειστική απάντηση στο ερώτημα της συγκρότησης κυβέρνησης και της κυβερνητικής σταθερότητας. Είναι έτσι πιθανό, τα μεσαία στρώματα που τώρα εκδηλώνουν τη δυσαρέσκειά τους, να επιστρέψουν στο εκλογικό «μαντρί» της ΝΔ, στις επόμενες εκλογές, ενώ παρά τις αντιδεξιές κορώνες, το ΠΑΣΟΚ θα συρθεί σε συγκυβέρνηση αν χρειαστεί.

 

Οι Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες

 

Η κυβέρνηση εφαρμόζει μια πολιτική «ήρεμων νερών» στις σχέσεις με την Τουρκία. Κατηγορείται ότι συζητάει για μια ουσιαστική συμφωνία καθορισμού ΑΟΖ χωρίς να διαρρέει ή να ενημερώνει για το περιεχόμενο των συζητήσεων. Η κυβέρνηση δεν φαίνεται να διαθέτει πλέον το αναγκαίο πολιτικό κεφάλαιο για να καταλήξει σε μια συμφωνία με την Τουρκία που να περιλαμβάνει και τον καθορισμό ΑΟΖ. Σε σχέση με το ζήτημα αυτό, σημειώνουμε τα εξής:

Οι ΑΟΖ είναι μια έννοια που προέκυψε το 1982 από την τρίτη διάσκεψη για το Δίκαιο της Θάλασσας και τέθηκε σε ισχύ το 1994. Η ΑΟΖ ενός κράτους δεν απονέμεται «αριστίνδην» από το διεθνές δίκαιο, αλλά –σε περιοχές όπως η Μεσόγειος– απαιτεί διμερείς ή πολυμερείς συμφωνίες με τα λοιπά εμπλεκόμενα κράτη. Η χάραξη ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας είναι διμερές ζήτημα σε ότι αφορά το Αιγαίο, αλλά απαιτεί πολυμερή συμφωνία για τις περιοχές Ανατολικά της Κρήτης και της Ρόδου. Σε αυτήν την περιοχή, έχουν λόγο και θα επηρεάσουν τις γραμμές χάραξης, οι υπόλοιπες χώρες της περιοχής: Κύπρος, Συρία, Λίβανος, Ισραήλ, Αίγυπτος, Παλαιστίνη. Το κύριο ζήτημα τριβής μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας σε αυτήν την περιοχή αφορά το Καστελόριζο. Το πολιτικό προσωπικό γνωρίζει ότι σε παρόμοιες περιπτώσεις (νησί με μικρό πληθυσμό κοντά σε ενδοχώρα με πολλαπλάσιο πληθυσμό) το δικαστήριο της Χάγης αποφαίνεται υπέρ της ενδοχώρας απονέμοντας 0% επήρεια στο νησί. Παρόλα αυτά, το σύνολο του αστικού κομματικού συστήματος χρησιμοποιεί διπλή γλώσσα, αποφεύγει να πει την αλήθεια και ανέχεται να κυκλοφορούν από τα ΜΜΕ χάρτες που δείχνουν επήρεια του Καστελόριζου κατά 100%, αφήνοντας για την Τουρκία ένα μικρό τριγωνάκι Ανατολικά της Ρόδου. Οι χάρτες αυτοί δείχνουν τα απώτατα όρια της ελληνικής ΑΟΖ όπως ψηφίστηκαν από τη Βουλή το 2011 και περιγράφουν τις διεκδικήσεις της ελληνικής αστικής τάξης. Οι διεκδικήσεις αυτές φυσικά για να υλοποιηθούν προϋποθέτουν νίκη σε πόλεμο.

Αυτό είναι κάτι που όσοι σπεκουλάρουν πάνω στο ζήτημα αποφεύγουν να αναφέρουν. Πλέον, οι υπερπατριώτες παίρνουν θέση κατά της προσφυγής στο δικαστήριο της Χάγης, γνωρίζοντας ποια θα είναι η κατάληξη.

Όπως έχουμε ξαναγράψει, όσοι υπερπατριώτες σηκώνουν την παντιέρα της πλήρους ΑΟΖ στο Καστελόριζο, απλά δίνουν έναν καθαρό στρατιωτικό στόχο στην Τουρκία, καθώς η κατάληψη του Καστελόριζου από την Τουρκία λύνει το ζήτημα.

 

Δήμος Αθήνας

 

Στις πρόσφατες δημοτικές εκλογές στην Αθήνα στηρίξαμε την υποψηφιότητα Παπαδάκη, προβάλλοντας το ζήτημα της διεκδίκησης του Δήμου που ο ίδιος ο Παπαδάκης έθεσε. Κατά τη διάρκεια της θητείας του, δεν μπόρεσε να σχηματιστεί μια ενιαία παράταξη από τις κινήσεις που τον στήριξαν, ενώ ούτε οι ίδιες οι κινήσεις (οι δύο από τις τρεις που ήταν υπαρκτές) λειτουργούν πλέον.

Η παραίτηση Παπαδάκη από το δημοτικό συμβούλιο αποτελεί μια αρνητική εξέλιξη. Η πολιτική σημασία της αντικατάστασής του είναι η εγκατάλειψη της ιδιαίτερης κατεύθυνσης που έδωσε ο Παπαδάκης –με δεδομένους τους περιορισμούς που του έθετε το προγραμματικό έλλειμμα της συμμαχίας– που έδινε την κατεύθυνση της διεκδίκησης της εξουσίας. Επιπλέον, τη θέση του παίρνει μέλος της «Ανυπότακτης Αθήνας», κινηματίστικης κίνησης που προγραμματικά εμφανίζεται δεξιότερα ακόμα και από την δημοτική παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ.

Θέση μας παραμένει ότι ο Παπαδάκης δεν έπρεπε να παραιτηθεί και δεν έπρεπε να γίνει εναλλαγή, καθώς κάτι τέτοιο δυσκολεύει σημαντικά τη δυνατότητα να είναι εκ νέου υποψήφιος με αξιώσεις.

Η Ανατρεπτική Κίνηση Εργαζομένων Κατοίκων Αθήνας πρέπει να επιμείνει στη γραμμή της διεκδίκησης του Δήμου σε σύγκρουση με επιχειρήσεις, εκκλησία και μνημονιακό πλαίσιο, με προοπτική τη διεκδίκηση του Δήμου.

 

Γενικά συμπεράσματα

 

Η όξυνση των αντιθέσεων –προϊόν της καπιταλιστικής κρίσης του 2008– εκδηλώθηκε με τις πολεμικές αναμετρήσεις που είναι σε εξέλιξη και καθορίζει τις διεθνείς σχέσεις. Η κρίση δεν ξεπεράστηκε με την αναγκαία καταστροφή κεφαλαίου και αυτό εκδηλώνεται στις χαμηλές επιδόσεις των μεγάλων δυνάμεων του σύγχρονου καπιταλισμού, συμπεριλαμβανομένης και της Κίνας.

Η εισαγωγή της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) στην παραγωγή θα αυξήσει την οργανική σύνθεση του κεφαλαίου και θα ενισχύσει την πτωτική τάση του ποσοστού κέρδους, ενεργοποιώντας τις «αιτίες που αντιδρούν», όπως η άνοδος του βαθμού εκμετάλλευσης της εργασίας και η συμπίεση του μισθού κάτω από την αξία της εργατικής δύναμης.

Η προηγούμενη κρίση φορτώθηκε στην εργατική τάξη χωρίς να προκληθούν επαναστατικές αντιδράσεις. Η εξαφάνιση του Κομμουνιστικού Κινήματος από το προσκήνιο της ταξικής πάλης ήταν ο καθοριστικός παράγοντας. Η Ελλάδα αναδείχθηκε ως αδύναμος κρίκος του ιμπεριαλισμού, όμως και εδώ ίσχυσε η αδυναμία του υποκειμενικού παράγοντα. Στις γραμμές της Αριστεράς κυριαρχεί η άποψη ότι είναι αδύνατη η επανάσταση σε μια χώρα σαν την Ελλάδα, καθώς θα αντιμετωπίσει αποκλεισμό, εμπορικές κυρώσεις και ίσως και στρατιωτική επέμβαση. Ωστόσο, η αστική τάξη δεν επεμβαίνει εκ των υστέρων, αλλά προσπαθεί να ματαιώσει κάθε επαναστατική δυνατότητα, ελέγχοντας τις οργανώσεις της εργατικής τάξης και ενισχύοντας αστικές και αντεπαναστατικές θεωρίες, μεταξύ των οποίων και αυτή για το αδύνατο της επανάστασης. Μια επαναστατική κίνηση σε μια χώρα του ανεπτυγμένου καπιταλισμού, όπως η Ελλάδα, θα ήταν εμβληματικό γεγονός και σημείο αναφοράς σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η έλλειψη επαναστατικής προοπτικής και η φθορά των «κεντρώων» φιλελεύθερων δυνάμεων οδηγεί στην ενίσχυση αντιδραστικών δυνάμεων, όπως ο Τραμπ, η AfD κλπ.. Όμως, και αυτές οι δυνάμεις, όταν αναλαμβάνουν κυβερνητικό ρόλο είναι υποχρεωμένες να ακολουθήσουν τον ίδιο μονόδρομο. Είναι χαρακτηριστικός ο πρόσφατος –αναμενόμενος– «εμφύλιος» στο στρατόπεδο των Ρεπουμπλικάνων πάνω στο μεταναστευτικό. Η στρατηγική όλων σχεδόν των ανεπτυγμένων κρατών είναι η συμπλήρωση του δημογραφικού κενού από τις μεταναστευτικές ροές και αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις αντιμεταναστευτικές ανοησίες που ταΐζουν το κοινό τους οι ακροδεξιοί. Αυτή η αντίθεση εκδηλώθηκε με αφορμή την επιλογή ενός Ινδού ως συμβούλου από τον ίδιο τον Τραμπ, αλλά και τη διατήρηση του καθεστώτος της βίζας για ειδικευμένους εργαζόμενους.

Η σύγκρουση του «Δυτικού ιμπεριαλισμού» (ΗΠΑ–ΕΕ–σύμμαχες χώρες) με τον άξονα Κίνας–Ρωσίας–Ιράν δεν αποτελεί μια αναβίωση του ψυχρού πολέμου. Κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου, οι λαϊκές δημοκρατίες –προϊόν άμεσο ή έμμεσο της Οκτωβριανής επανάστασης– ασκούσαν πίεση στις καπιταλιστικές χώρες, προβάλανε διαφορετικές αξίες και είχαν να επιδείξουν επιτεύγματα προς όφελος της εργατικής τάξης (πλήρης απασχόληση, δωρεάν υγεία, υψηλού επιπέδου δωρεάν παιδεία κλπ.). Κάτι τέτοιο δεν ισχύει σήμερα. Η ύπαρξη ενός ανταγωνιστικού ιμπεριαλιστικού στρατοπέδου, μπορεί να βοηθήσει μια επαναστατική προσπάθεια σε μια χώρα της Δύσης, καθώς ένα επαναστατικό καθεστώς μπορεί να αναζητήσει στήριξη εκεί. Σήμερα, ωστόσο, οι ανταγωνιστές της Δύσης αποτελούνται από καθεστώτα που δεν έχουν να δείξουν διαφορετικές αξίες και σε κάποιες περιπτώσεις είναι εξίσου αντιδραστικά. Η πάλη απέναντι σε αυτά τα καθεστώτα είναι καθήκον της εργατικής τάξης των χωρών αυτών. Η εργατική τάξη των δυτικών χωρών έχει καθήκον την επαναστατική ανατροπή σε κάποια από τις δυτικές χώρες και γι’ αυτό εύχεται και πρέπει να επιδιώκει έμπρακτα την ήττα της Δύσης στα μέτωπα των συγκρούσεων.

 

22.12.2024

Λευτεριά στον Νίκο Ρωμανό

Η κυβέρνηση της φτώχειας, της καταστολής, του πολέμου, χρειάζεται να θυσιάζει και αθώους για να τρομοκρατεί κάθε εργαζόμενο που σκέφτεται να αντισταθεί. Ο Νίκος Ρωμανός είναι στη φυλακή χωρίς να έχει διαπράξει κανένα έγκλημα, χωρίς να του αναγνωρίζεται το τεκμήριο της αθωότητας, μόνο και μόνο προς συμμόρφωση και παραδειγματισμό και για αυτό που εκπροσωπεί: μια γενιά που οι αστικές κυβερνήσεις και το σάπιο σύστημα του καπιταλισμού τη δολοφονεί σε καθημερινή βάση με τις πολιτικές της αλλά η οποία συνεχίζει να αντιστέκεται.

Ο Νίκος Ρωμανός είναι στη φυλακή για μισό αποτύπωμα σε σακούλα που βρέθηκε στο διαμέρισμα όπου έσκασε βόμβα σκοτώνοντας τον κατασκευαστή της και τραυματίζοντας ένα ακόμα άτομο. Όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι ο Ρωμανός δεν είχε σχέσεις με τα άτομα που έφτιαχναν τις βόμβες και ότι δεν σκοπεύει να φύγει ή να διαπράξει εγκλήματα. Όμως, αυτά δεν μετράνε για την «αμερόληπτη» δικαιοσύνη που σκέφτεται ως θεραπαινίδα της κυβέρνησης.

Η ίδια «αμερόληπτη» δικαιοσύνη δεν έχει τιμωρήσει κανέναν για το έγκλημα των Τεμπών και επιτρέπει να καταστρέφονται τα αποδεικτικά στοιχεία με μεγάλη ευκολία (ίσως δεν υπήρχε καμιά πλαστική σακούλα ανάμεσά τους).

Ο Νίκος Ρωμανός είναι στη φυλακή, αλλά ο πρωθυπουργός και οι υπουργοί του (π.χ., εργασίας, υγείας, προστασίας του πολίτη, κλπ) κυκλοφορούν ελεύθεροι, ενώ είναι υπεύθυνοι για δολοφονίες εργατών (οι οποίες αποκαλούνται ευφημιστικά «εργατικά ατυχήματα»), για τους θανάτους του κορωνοϊού, για εκατοντάδες που πεθαίνουν αβοήθητοι πριν φτάσουν ή αφού φτάσουν στα ρημαγμένα νοσοκομεία, για τις ατιμώρητες δολοφονίες από αστυνομικούς, κτλ.

Η κυβέρνηση θα συνεχίζει να κυνηγάει κάθε τι που αντιστέκεται, ή αντιστεκόταν, κάθε έναν και κάθε μια που υψώνει το ανάστημα ενάντια στο σάπιο σύστημα που εκπροσωπεί. Μόνο έτσι μπορεί τελικά να περάσει η εγκληματική πολιτική της.

Αυτήν την εγκληματική πολιτική μόνο η μαζική δράση του λαού μπορεί να τη σταματήσει και να την ανατρέψει. Μόνο αυτή μπορεί να οδηγήσει την κυβέρνηση σε λογοδοσία για τα δικά της εγκλήματα.

Καθήκον όλων των εργαζόμενων και της νεολαίας αυτή τη στιγμή, είναι να υπερασπιστούμε έναν άνθρωπο που διώκεται χωρίς αποδείξεις και να τον βγάλουμε από τη φυλακή. Να δημιουργήσουμε μία ασπίδα προστασίας γύρω του απέναντι στο αστικό κράτος και τις τρομοκρατικές του μεθόδους.

 

Αντίσταση στον κυβερνητικό-κρατικό αυταρχισμό!

Λευτεριά στον Νίκο Ρωμανό!

 

κ.ο. ΑΝΑΣΥΝΤΑΞΗ

---

 

ΑΠΕΡΓΙΑ

20 ΝΟΕΜΒΡΗ 2024

Η κυβέρνηση προσποιείται ότι κάνει ό,τι μπορεί για να βοηθήσει το εισόδημα των εργαζομένων, ότι αγωνίζεται για να εξασφαλίσει καλύτερους μισθούς και μεροκάματα.

Ξέρει όμως καλά την αλήθεια. Κάθε μέτρο και κάθε νόμος που εφαρμόζεται με τους ειρωνικούς τίτλους για την «ενίσχυση της εργασίας» και την «ενίσχυση του εισοδήματος», μάς εξαθλιώνει ακόμα περισσότερο.

Δεν θέλουμε να δουλεύουμε 13 ώρες μέχρι τα 74 μόνο και μόνο για να επιβιώνουμε. Να παίρνουμε ρεπό για τις απλήρωτες υπερωρίες. Να δουλεύουμε εξαήμερα. Δεν θέλουμε να δολοφονούμαστε στους δρόμους και στα γιαπιά για να υπάρχουν κίνητρα για την ανάπτυξη. Δεν θέλουμε να πληρώνουμε όλο το πενιχρό μισθό μας για τρόφιμα, ενοίκιο, ενέργεια για να μας δίνει επιδόματα-ψίχουλα ο κάθε υπουργός και να αισθάνεται και περήφανος για τη φιλανθρωπία του.

Στις 20 Νοέμβρη βγαίνουμε στους δρόμους.

Εμείς είμαστε η εργατική τάξη. Εμείς παράγουμε και κινούμε τα πάντα.

Είμαστε εμείς που δημιουργούμε τα πλεονάσματα και τα κέρδη των αφεντικών.

Είμαστε εμείς που πληρώνουμε τους παχυλούς μισθούς των υπουργών που μας περιγελούνε.

Δεν θα το ανεχθούμε άλλο!

Διεκδικούμε:

Υπογραφή Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας και Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης με αυξήσεις στους μισθούς, τα μεροκάματα και τις συντάξεις. Δεν εκχωρούμε το πόσο θα πωλήσουμε το τομάρι μας στον κάθε υπουργό, ούτε στις ανάγκες της δημοσιονομικής σταθερότητας. Διεκδικούμε μέσα από τα σωματεία μας ενάντια στα αφεντικά μας και ενάντια στην κυβέρνησή τους. Μέτρα ασφάλειας και υγιεινής στους χώρους εργασίας.

Ούτε λεπτό απλήρωτης εργασίας. Μείωση του χρόνου εργασίας. Μόνιμη, σταθερή δουλειά για όλους. Κατάργηση των ελαστικών σχέσεων εργασίας. Κανένας εργαζόμενος να μη δουλεύει πάνω από το 8ωρο. Απαγόρευση των απολύσεων δια νόμου.

Σύνταξη με τη συμπλήρωση 30 χρόνων εργασίας για τους άνδρες, 25 για τις γυναίκες.

Πέρασμα όλων των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας στα χέρια του κράτους με εργατικό έλεγχο και χωρίς αποζημίωση για τους ιδιώτες ιδιοκτήτες τους. Η βελτίωση της ζωής μας δεν θα έρθει από τους ιδιώτες καπιταλιστές. Το έγκλημα στα Τέμπη έδειξε ότι αυτοί νοιάζονται μόνο για τα κέρδη τους. Δεν τους χρειαζόμαστε.

Λύση του προβλήματος της κατοικίας με πέρασμα των άδειων κατοικιών στα χέρια του κράτους, όπως και της περιουσίας της εκκλησίας και των funds.

Περιστολή των στρατιωτικών εξοπλισμών. Χρήματα για σχολεία και νοσοκομεία, όχι για φρεγάτες.

Δεν περιμένουμε σωτήρες να μας σώσουν. ΚΑΤΩ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ.

Οι αγώνες μας είναι η βάση για μια καλύτερη ζωή.

Με μαζικό και ενωμένο αγώνα, εμείς οι εργαζόμενοι και οι υπάλληλοι, στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, μπορούμε να φτιάξουμε τη δική μας κοινωνία, απαλλαγμένη από εκμετάλλευση, φτώχεια, πολέμους.

ΟΛΟΙ ΣΤΗΝ ΠΑΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΠΕΡΓΙΑ ΣΤΙΣ 20 ΝΟΕΜΒΡΗ.

κ.ο. ΑΝΑΣΥΝΤΑΞΗ, www.anasyntaxi.gr

---

 

 

«Έφυγε» ο σύντροφος Κώστας Μπατσκανέλας

 

 

Χαράματα 17 Νοέμβρη επέλεξε η τύχη να φύγει από τη ζωή ο σύντροφος Κώστας. Παιδί της εργατικής τάξης από τα γεννοφάσκια του (καταγόμενος από αριστερή, εργατική οικογένεια), ανδρώθηκε κοινωνικά και πολιτικά στα Γιάννενα τη δεκαετία του ’80. Δραστηριοποιήθηκε στο μαθητικό κίνημα, οργανωμένος στην ΚΝΕ, και τον σημάδεψαν έντονα οι καταλήψεις των Νυχτερινών Λυκείων στο τέλος της δεκαετίας. Θιασώτης της επιστημονικής μελέτης των κλασικών του Μαρξισμού από το πρωτότυπο, δίνει σκληρές μάχες μέσα από την ΚΝΕ για να σταματήσει τον εκφυλισμό του κομμουνιστικού κινήματος, ο οποίος είχε ξεκινήσει από τη δεκαετία του ’20, λόγω όμως της θεωρητικής ένδειας, γίνεται αντιληπτός σε πολλούς κομμουνιστές με την άνοδο του Γκορμπατσόφ στην εξουσία.

Αποχωρεί από την ΚΝΕ το 1989, διαφωνώντας με την κυβέρνηση Τζαννετάκη, (Σύμπραξη ΝΔ-ΚΚΕ) και παραμένοντας πολιτικά ανένταχτος, έχοντας, όμως, επαφή με συντρόφους που δραστηριοποιούνταν στο ΝΑΡ.

Συμμετέχει ενεργά την δεκαετία του ’90 στην Σχολή των Νοσηλευτών-τριών Μέσης Εκπαίδευσης στη Ρόδο και συνέχισε την πρωτοπόρα δράση του στον Σύλλογο Αποκλειστικών Ιωαννίνων, όπου αγωνίσθηκε για την απόκτηση ασφαλιστικών δικαιωμάτων και για την πώληση της εργατικής δύναμης με καλύτερους όρους.

Λόγω των εκτεταμένων θεωρητικών και πολιτικών του μελετών, αρχίζει να αποκτά από μόνος του θεωρητικό υπόβαθρο για το Ενιαίο Μέτωπο Πάλης και για τον Ιμπεριαλισμό της εποχής μας, χωρίς να τον βοηθά το κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον της εποχής του. Οργανώνεται στο ΝΑΡ το 1995 και παραμένει ως το 1997. Αντιλαμβάνεται ότι ο ιμπεριαλισμός εξελίσσεται, χωρίς όμως ο καπιταλισμός να περνάει σε νέο στάδιο και διαφωνεί κάθετα με τη θεωρία του ολοκληρωτικού καπιταλισμού.

Διαβλέποντας ότι μία από τις ταχτικές της αστικής τάξης είναι να συσκοτίζει τη συνείδηση της εργατικής τάξης με διάφορες αντιδραστικές θεωρίες, όπως τη θεωρία της κοινωνικής συνεργασίας των τάξεων, γράφει ένα εκπληκτικό άρθρο με τίτλο «Η θεωρία των κοινωνικών εταίρων και οι βάσεις της στην αγοραία αστική πολιτική οικονομία», όπου κριτικάρει την αντίληψη ότι το κεφάλαιο και η εργασία είναι δύο απαραίτητοι συντελεστές της παραγωγής και αποδεικνύει με επιστημονικό τρόπο ότι υπάρχει μία ασυμφιλίωτη ανταγωνιστική αντίθεση ανάμεσά τους.

Το άρθρο εκδόθηκε στο θεωρητικό περιοδικό Αριστερή Ανασύνταξη το 2001, κάνοντας θετική εντύπωση στον αείμνηστο σύντροφο Κώστα Μπατίκα.

Η ζωή όμως είναι σκληρή απέναντι στον σύντροφο Κώστα. Το πρώτο ανεύρυσμα, λόγω κληρονομικότητας τον «ραγίζει» το 2008. Ο Κώστας αντιδρά και στέκεται στα πόδια του ξανά, αλλά ποτέ δεν θα είναι ο Κώστας που γνωρίσαμε στα νεανικά του χρόνια.

Επανέρχεται στην πολιτική δράση δριμύτερος με τα επαναστατικά γεγονότα του 2010-2011 και αρχίζει να ξαναμελετά πολιτική και οικονομική θεωρία. Το μυαλό του είναι πιο «οξυμένο» αλλά συνεχώς παραπονιέται ότι δεν μπορεί να διαβάσει για μεγάλα χρονικά διαστήματα.

Το 2015 οργανώνεται στην κ.ο. ΑΝΑΣΥΝΤΑΞΗ, όπου παρέμεινε και βοηθούσε την οργάνωση όπως όταν ήταν παλιά στην ΚΝΕ. Δυστυχώς, τα τελευταία τρία χρόνια αντιμετώπισε πολύπλοκα προβλήματα υγείας που τον οδήγησαν στο πρόωρο χαμό του. Ήταν 55 χρονών. Τα συλλυπητήρια στην οικογένειά του (Γεωργία, Χριστίνα) που πάλεψαν με όλες τις δυνάμεις τους να τον κρατήσουν ζωντανό.

Οι σύντροφοί σου σού υπόσχονται να κάνουν πραγματικότητα όσα πάλεψες, σύντροφε Κώστα

ΚΑΤΩ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ

ΕΞΩ ΟΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ

ΛΕΥΤΕΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ

Το φως της εξέγερσης του Πολυτεχνείου λάμπει πάνω από τα σκοτάδια του σάπιου καπιταλισμού

 

ΨΩΜΙ

Το βιοτικό επίπεδο της εργατικής τάξης χειροτερεύει παρά τους διθυράμβους της κυβέρνησης για τις επιτυχίες της ελληνικής οικονομίας. Αυξανόμενα τμήματα της εργατικής τάξης αγωνίζονται απλώς για να επιβιώσουν, να πληρώσουν το ενοίκιο, το σουπερμάρκετ, το ηλεκτρικό ρεύμα. Η αγοραστική δύναμη του μέσου μισθού είναι κάτω και από αυτόν της Βουλγαρίας. Στα σχέδια της κυβέρνησης είναι να καθορίζεται ο κατώτατος μισθός με βάση την κατάσταση της οικονομίας, πράγμα που σημαίνει, ότι όταν οι καπιταλιστές θα έχουν κέρδη, θα τα κρατάνε για τον εαυτό τους και, όταν θα έχουν κρίση, θα τη φορτώνουν πάνω μας. Ενώ η ακρίβεια φτωχαίνει τους εργαζόμενους, τα ταμεία του κράτους φουσκώνουν από τα έσοδα των φόρων (να μια επιτυχία της ελληνικής οικονομίας), που πάνε κατευθείαν στην αποπληρωμή των δανείων και σε πολεμικούς εξοπλισμούς.

 

ΠΑΙΔΕΙΑ-ΥΓΕΙΑ

Οι ιδιωτικοποιήσεις δεν κάνουν μόνο τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος (και προσεχώς πιθανόν και του νερού) ακριβούς. Κάνουν και την παιδεία και την υγεία άπιαστο όνειρο για την εργατική τάξη και τα παιδιά της. Πλέον ακόμα κι αν ένα παιδί καταφέρει να περάσει όλα τα εμπόδια που έχει βάλει η κυβέρνηση μέχρι την πόρτα του πανεπιστημίου (τράπεζα θεμάτων, απανωτές εξετάσεις, ελάχιστη βάση εισαγωγής), δεν θα μπορεί να πληρώσει το ενοίκιο και τα έξοδα διαβίωσης για να μείνει στην πόλη των σπουδών του.

 

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Μια τέτοια αντιλαϊκή και αντεργατική πολιτική επιβάλλεται με αυταρχισμό. Κάθε αντίσταση πατάσσεται από τα σώματα καταστολής. Οι κατασταλτικοί μηχανισμοί είναι ασύδοτοι και δρουν εγκληματικά χωρίς καμιά τιμωρία. Τα συνδικάτα τίθενται κανονικά στον γύψο, αφού θα πρέπει να λογοδοτούν στην κυβέρνηση και στο Υπουργείο Εσωτερικών, ενώ κάθε δυνατότητα για απεργία αντίκειται σε διατάξεις του νόμου. Η κυβέρνηση απαγόρεψε κάθε αντίσταση ενάντια στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και των δημόσιων υπαλλήλων και σέρνει σε πειθαρχικά όσους αρνούνται να δηλώσουν υποταγή. Καθηγητές οδηγούνται σε πειθαρχικά γιατί δεν υπακούουν στις εντολές της πρεσβείας του Ισραήλ να μη γίνεται λόγος για τη σφαγή σε βάρος των Παλαιστινίων, πλέον και των κατοίκων του Λιβάνου, από το ακροδεξιό καθεστώς που κυβερνά το Ισραήλ.

 

ΕΙΡΗΝΗ

Η κυβέρνηση καθοδηγεί την επιθετική πολιτική των καπιταλιστών της χώρας ξεθεμελιώνοντας όλες τις κατακτήσεις του εργατικού κινήματος (συνδικαλιστικές ελευθερίες, εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα, βελτίωση της δημόσιας παιδείας και υγείας και πρόσβασή τους από τα πλατιά λαϊκά στρώματα, κτλ). Και επειδή αυτό δεν φτάνει από μόνο του για να ανακάμψουν τα κέρδη των καπιταλιστών, σπρώχνει τη χώρα πιο βαθιά στον πόλεμο, δίνοντας γη και ύδωρ στους Αμερικάνους ιμπεριαλιστές, για να αναβαθμιστεί η θέση της χώρας στην ιμπεριαλιστική αλυσίδα. Στρέφεται έτσι όχι μόνο ενάντια στον παλαιστινιακό λαό αλλά και ενάντια στον ελληνικό λαό που θα κληθεί να πληρώσει με το αίμα του τις ιμπεριαλιστικές συγκρούσεις.

 

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι κυβέρνηση μειοψηφίας.

Να οργανώσουμε την πάλη για την ανατροπή της.

Η φθορά της κυβέρνησης είναι δεδομένη. Αυτό όμως δεν επαρκεί για την εργατική τάξη και τη νεολαία. Η κυβέρνηση πρέπει να πέσει από εμάς και τους αγώνες μας, ακριβώς όπως και η προσπάθεια της χούντας να αναβαθμιστεί δημοκρατικά μέσω εκλογών έπεσε στο κενό λόγω της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, των αγώνων της νεολαίας και της εργατικής τάξης.

Αγώνες σε όλα τα μέτωπα ενάντια στην κυβέρνηση της ακρίβειας, των ιδιωτικοποιήσεων, της καταστολής, του πολέμου:

• Ελεύθερες συλλογικές διαπραγματεύσεις, συλλογικές συμβάσεις με αυξήσεις σε μισθούς, μεροκάματα, συλλογικά δικαιώματα. Σταθερή, μόνιμη και πλήρη απασχόληση. Απαγόρευση των απολύσεων δια νόμου.
• Ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις, αγώνας για δημόσια δωρεάν παιδεία, υγεία, ασφάλιση. Για πέρασμα των τραπεζών, της συγκεντροποιημένης παραγωγής, της ενέργειας, των συγκοινωνιών και επικοινωνιών, των εθνικών οδών, του νερού στα χέρια του κράτους με εργατικό έλεγχο.
• Κατάργηση των κατασταλτικών μηχανισμών (ΜΑΤ, ΔΙΑΣ, κτλ). Τιμωρία όσων ευθύνονται για βία και δολοφονίες αγωνιστών και πολιτών. Κατάργηση των νόμων που στρέφονται ενάντια στις απεργίες, στις πορείες, στις διαδηλώσεις, στο πανεπιστημιακό άσυλο.
• Καμιά εμπλοκή ελλήνων στρατιωτών στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους. Λευτεριά στην Παλαιστίνη, τιμωρία των σιωνιστών του Ισραήλ για τα εγκλήματά τους.

Η μάχη για να πέσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη και κάθε αστική κυβέρνηση απαιτεί οργάνωση, αλληλεγγύη και τελικά πρόγραμμα εξουσίας. Ο κινηματισμός έχει τα όρια του, τα οποία φάνηκαν την περίοδο 2010-15: τα μνημόνια εφαρμόστηκαν γιατί δεν υπήρξε επαναστατική προοπτική. Οι βασικές επιλογές του καπιταλισμού που υπηρετεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη –βαθιά εκμετάλλευση της εργατικής τάξης, εξασφάλιση των προνομίων του κεφαλαίου, των τραπεζών, της εκκλησίας, συμμετοχή στους πολέμους στο πλευρό των αμερικανών, πρόσδεση στο ευρωενωσιακό κεφάλαιο– απαιτούν την ανατροπή του ίδιου του καπιταλισμού.

Ένας νέος γύρος αγώνων πρέπει να αρχίσει για να ηττηθεί συνολικά η αστική εξουσία στη χώρα μας. Όλες οι δυνάμεις του κινήματος πρέπει να βρουν κοινό βηματισμό όχι μόνο στους δρόμους για τα καθημερινά προβλήματα της εργατικής τάξης αλλά και στον στρατηγικό στόχο, την ανατροπή του καπιταλισμού, την εγκαθίδρυση της εξουσίας της εργατικής τάξης.

Η εμπειρία του Πολυτεχνείου δείχνει ότι όταν οι επαναστατικές δυνάμεις, ακόμα και ολιγάριθμες, έχουν επαναστατικό πρόγραμμα και θέληση, μπορούν να κινητοποιήσουν πολύ μεγαλύτερες μάζες και να επιτύχουν σοβαρά πλήγματα στον ταξικό αντίπαλο και το κράτος του.

Να δώσουμε στο Πολυτεχνείο, στις εκδηλώσεις και στις πορείες, και στις μάχες που έρχονται, όπως στην πανελλαδική-πανεργατική απεργία στις 20 Νοέμβρη, χαρακτήρα μαζικού αντικυβερνητικού ξεσηκωμού.

 

ΟΛΟΙ ΣΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ

Προσυγκέντρωση της κ.ο. ΑΝΑΣΥΝΤΑΞΗ

Βουκουρεστίου και Σταδίου, 2:00 μ.μ.

 

κομμουνιστική οργάνωση ΑΝΑΣΥΝΤΑΞΗ

---

 

 

 

13 Οκτώβρη: Εκλογή συγκυβερνήτη της Νέας Δημοκρατίας

ΠΑΣΟΚ–τσόντα  εναντίον ΠΑΣΟΚ με Αλτσχάιμερ

 

Αν και φαίνεται ελάχιστα, παραμένει εντυπωσιακά μεγάλος ο αριθμός των ανθρώπων που εξακολουθούν να βγάζουν το ψωμί τους (ή ακόμα και το παντεσπάνι τους), απλά και μόνο επειδή είναι ΠΑΣΟΚ. Στο στρατό που συγκροτούν συνδικαλιστικά στελέχη, συνεργάτες και υπάλληλοι συνδικαλιστικών οργανώσεων, στελέχη της τοπικής διοίκησης, σύμβουλοι και συνεργάτες δήμων και περιφερειών, θα βρούμε χιλιάδες δείγματα αυτής της συνομοταξίας. Η αποκατάσταση (επί ηγεσίας της Γεννηματά) των σχέσεων του κομματικού ΠΑΣΟΚ με τους αξιωματικούς και τους στρατιώτες αυτού του στρατού αργόμισθων, ήταν το πρώτο βήμα για την ανασυγκρότησή του άλλοτε κραταιού κυβερνητικού κόμματος. Η εντυπωσιακή – για ένα κόμμα με αυτές τις εκλογικές επιδόσεις – συμμετοχή στις πρόσφατες εσωκομματικές εκλογές, δίνει ένα μέτρο της έκτασης αυτού του αφανούς στρατού.

 

Το παιχνίδι της τύχης που έσωσε το ΠΑΣΟΚ από την εξαφάνιση

Ήταν Ιανουάριος του 2015 όταν με αρχηγό τον Βαγγέλη Βενιζέλο το ΠΑΣΟΚ  κατέγραφε τη χειρότερη εκλογική επίδοση της ιστορίας του με 4,68%. Λίγους μήνες μετά και αφού είχε μεσολαβήσει η κυβέρνηση της αριστερής παρένθεσης μεταξύ Ιανουαρίου και Ιουλίου και η προσχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ στο μνημονιακό μπλοκ, το ΠΑΣΟΚ με αρχηγό πλέον την Γεννηματά, κατέγραφε άνοδο 52 χιλιάδων ψήφων, φτάνοντας το 6,29% και κατακτώντας 17 έδρες στη Βουλή.

Το ΠΑΣΟΚ του 2015 ήταν ένα κόμμα υπό διάλυση, απολύτως έρμαιο στις επιθυμίες οικονομικών παραγόντων. Και η επιθυμία των οικονομικών παραγόντων, μετά την περιπέτεια της αριστερής παρένθεσης και του δημοψηφίσματος, ήταν μια κυβέρνηση σταθερή που θα εφαρμόσει χωρίς περισπασμούς τη μνημονιακή πολιτική. Το ΠΑΣΟΚ προοριζόταν να στηρίξει τον ΣΥΡΙΖΑ για να σχηματιστεί κυβέρνηση στην περίπτωση που η συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ δεν θα εξασφάλιζε ικανό αριθμό εδρών. Κάτι τέτοιο θα συνέβαινε στην περίπτωση που η Λαϊκή Ενότητα κέρδιζε 7700 ψήφους παραπάνω και κατακτούσε 8 έδρες. Η αποτυχία της ΛΑΕ να μπει στη Βουλή, διέσωσε το ΠΑΣΟΚ από την αβαρία να βάλει πλάτη και να ταυτίσει τη μοίρα του με τον ΣΥΡΙΖΑ, κάτι που θα ήταν μοιραίο για ένα κόμμα που ήταν ήδη πολυτραυματίας και σε κρίσιμη κατάσταση.

Η προσχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ στο μνημονιακό μπλοκ απέδειξε ότι δεν υπήρχε άλλος δρόμος αστικής διαχείρισης εκτός από τον μνημονιακό και οδήγησε στην πολιτική κυριαρχία της Νέας Δημοκρατίας. Παράπλευρη συνέπεια ήταν η ενίσχυση του ΠΑΣΟΚ που από αναλώσιμο συστατικό του αστικού κομματικού συστήματος το 2015, δείχνει σήμερα ότι μπορεί να επιστρέψει στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, έστω και με το χαμηλότερο ποσοστό που κατέγραψε ποτέ δεύτερο κόμμα. Χάρη στο παιχνίδι της τύχης του 2015, οι διεκδικητές της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ μπορούν ακόμα και να ονειρεύονται την επιστροφή στην κυβέρνηση.

 

Χάρης Δούκας: ΠΑΣΟΚ με Αλτσχάιμερ

«Απώλεια μνήμης» και «σύγχυση με τον χρόνο και τον χώρο» είναι δύο από τα πολλά συμπτώματα της νευροεκφυλιστικής νόσου που είναι γνωστή ως «νόσος Αλτσχάιμερ». Ακούγοντας τον Χάρη Δούκα στην κεντρική του ομιλία, θα μπορούσε να υποθέσει κάποιος ότι ο άνθρωπος βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο της νόσου.

Ο – άγνωστος στο ευρύ κοινό πριν ένα χρόνο – δήμαρχος, ανέφερε ότι «Δεν είναι δυνατόν να παίρνουν οι καθηγητές 800 και 900 ευρώ ή οι νοσηλευτές 600, 700 και 1000 ευρώ [...]», τόνισε ότι «Όλοι εμείς των 800 ευρώ ανακεφαλαιοποιήσαμε τις τράπεζες 3 φορές. Δώσαμε 50 δισ. απ’ τις τσέπες μας.», καταφέρθηκε ενάντια στα τραστ και τα funds και φάνηκε να πιστεύει ότι η ΔΕΗ είναι ακόμα δημόσια επιχείρηση. Η λύση του για όλα αυτά ήταν: «Ψηφίστε στις 6 Οκτώβρη»!

Ο Δούκας προτείνει ένα ΠΑΣΟΚ που θα έχει ξεχάσει ότι είναι υπεύθυνο για τις μειώσεις των μισθών, τη διάσωση των τραπεζών με κρατικό χρήμα και τις ιδιωτικοποιήσεις. Όλα αυτά που καταγγέλλει ο υποψήφιος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, είναι αυτά που το ίδιο το ΠΑΣΟΚ υλοποίησε από κυβερνητική θέση και τα οποία ο τωρινός υποψήφιος πρόεδρος στήριξε παραμένοντας μέλος του ΠΑΣΟΚ.

Φυσικά, ο Χάρης Δούκας δεν έχει να προτείνει κάποια λύση για αυτά που καταγγέλλει, καθώς δεν υπάρχει κάποια φιλολαϊκή λύση εντός του μνημονιακού πλαισίου. Αυτό που προτείνει είναι κάποιο είδος ΠΑΣΟΚ με Αλτσχάιμερ που θα έχει ξεχάσει το βρώμικο παρελθόν του και θα καταγγέλλει αυτά που το ίδιο υλοποίησε.

 

Η «αυτονομία του ΠΑΣΟΚ»

Ο Ανδρουλάκης βγαίνει τραυματισμένος από το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου. Με 10 χιλιάδες ψήφους λιγότερους από το 2021 και με ποσοστό οριακά κάτω από το 30%, είναι υποχρεωμένος να διαπραγματευτεί με αυτούς που οι «κύκλοι» του καταγγέλλουν σαν δεκανίκια της Νέας Δημοκρατίας.

Η Διαμαντοπούλου, ακόμα κι αν δεν κατάφερε να μπει στο 2ο γύρο, πλασάρεται πλέον σαν ένας ισχυρός παράγοντας εντός του ΠΑΣΟΚ και είναι καθαρό ότι, αν παραστεί ανάγκη να στηριχτεί η ΝΔ για να σχηματιστεί κυβέρνηση, θα μπορεί να μπει μια «καλή κουβέντα» που θα μετρήσει.

Και εν τέλει αυτό είναι το ζητούμενο: με τη ΝΔ σε χαμηλές δημοσκοπικές πτήσεις και με ποσοστά που δεν δίνουν αυτοδυναμία, να μπορέσει να βρει έναν συνεννοήσιμο εταίρο. Και απ’ ό,τι φαίνεται θα αποκτήσει έναν τέτοιο εταίρο μετά την ολοκλήρωση των εσωκομματικών εκλογών του ΠΑΣΟΚ.

Μπορεί όλοι οι υποψήφιοι αρχηγοί να ορκίζονται στην «αυτονομία του ΠΑΣΟΚ» και στο ότι θέλουν το κόμμα να διεκδικήσει αυτόνομα την κυβέρνηση, αλλά όλοι ξέρουν ότι αυτά είναι όνειρα θερινής νυκτός. Το ταβάνι του ΠΑΣΟΚ είναι χαμηλό και η μόνη πιθανότητα να βρεθούν στελέχη του σε κυβερνητικές θέσεις είναι σε μια κυβέρνηση συνεργασίας. Στις 13 Οκτώβρη δεν εκλέγεται κάποιος αυριανός πρωθυπουργός, αλλά ο Νο2 σε μια κυβέρνηση συνεργασίας.

 

Β. Θεοφανόπουλος

ΑΠΟΦΑΣΗ Π.Ε. (15.09.2024)

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

Β. Πολιτικό σκηνικό

 

1. Οι πολιτικές εξελίξεις σε ΕΕ – ΗΠΑ

Η ενίσχυση κομμάτων της άκρας δεξιάς στις μεγάλες δυνάμεις της ΕΕ (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία) καθιστά πιθανό το ενδεχόμενο τέτοια κόμματα να βρεθούν σε κυβερνητικές θέσεις. Τα κόμματα αυτά κερδίζουν έδαφος από τη δυσαρέσκεια που προκαλεί η ενίσχυση του πληθωρισμού, η υποχώρηση του βιοτικού επιπέδου των εργαζόμενων μαζών, η σχετική υποχώρηση των χωρών αυτών στον γεωπολιτικό ανταγωνισμό, αλλά και οι πολιτικές που θίγουν ζητήματα «ταυτότητας» και οι οποίες έχουν στρατηγικό χαρακτήρα πλέον για τις χώρες της Δύσης. Ιδιαίτερα στην ΕΕ, ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία, δημιουργεί ακροατήριο ανάμεσα στους εργαζόμενους κυρίως για συντηρητικές δυνάμεις, καθώς είναι οι εργαζόμενες μάζες που σηκώνουν το βάρος – ακριβότερη ενέργεια, ενίσχυση των στρατιωτικών δαπανών σε βάρος των κοινωνικών, κτλ– από την υποστήριξη των κυρίαρχων αστικών τάξεων προς την Ουκρανία και τις ΗΠΑ.

Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η μεταναστευτική πολιτική. Η προσέλκυση μεταναστών είναι το πιο ισχυρό χαρτί της Δύσης στον ανταγωνισμό με το μπλοκ Ρωσίας – Κίνας. Με τις μεταναστευτικές ροές, οι χώρες της Δύσης αναπληρώνουν την πτώση της γεννητικότητας την ώρα που η αδυναμία του ανταγωνιστικού μπλοκ να προσελκύσει μετανάστες οδηγεί σε μείωση πληθυσμού και μεσοπρόθεσμα σε μείωση της ισχύος του. Ωστόσο, η παρουσία μεταναστών και η διαχείρισή τους από τις κυβερνήσεις, ενισχύει ακροδεξιές δυνάμεις που εμφανίζονται σαν υπερασπιστές της παραδοσιακής εθνικής ταυτότητας και έχουν ήδη αρχίσει να αναλαμβάνουν κυβερνητικές ευθύνες (π.χ. Ιταλία), κάτι που ίσως είναι αναγκαίο για το δυτικό ιμπεριαλισμό να συμβεί και σε άλλες χώρες για να εμπεδωθεί αυτή η πολιτική, μια και οι στρατηγικές κατευθύνσεις δεν αλλάζουν με τις εναλλαγές κυβερνήσεων.

Ανάλογα προβλήματα δημιουργούν και οι πολιτικές συμπερίληψης, ερεθίζοντας τα συντηρητικά αντανακλαστικά του κοινού των συντηρητικών κομμάτων.

Τα ζητήματα «ταυτότητας», ο δικαιωματισμός, οι πολιτικές συμπερίληψης θέτουν σημαντικά θεωρητικά ζητήματα, με τα οποία η επαναστατική αριστερά δεν έχει επαρκώς ασχοληθεί, ενώ πιο συχνά τείνει να γαντζώνεται από εύπεπτες μικροαστικές αντιλήψεις. Η λογική της «ταυτότητας» είναι η έκφραση της εξατομίκευσης που είναι η επιφανειακή επικάλυψη της κυριαρχίας στον καπιταλισμό: ο «ελεύθερος» εργάτης που πουλά «ελεύθερα» την εργατική του δύναμη στην «ελεύθερη» αγορά του καπιταλισμού. Ξέρουμε πολύ καλά ότι πίσω από αυτήν την «ελευθερία» κρύβεται η καταπίεση, ο εξαναγκασμός και η εκμετάλλευση, αποτέλεσμα της απογύμνωσης του εργάτη από μέσα παραγωγής που τον κάνει «ελεύθερο» να πουλά το μόνο πράγμα που κατέχει, την εργατική του δύναμη. Ο καπιταλισμός, και εδώ κρύβεται ένα από τα μυστικά της δύναμής του, γεννά ως αναγκαία επικάλυψη της εκμετάλλευσης την «ατομική» ελευθερία. Γι’ αυτό η συζήτηση για τα «ατομικά» δικαιώματα ποτέ δεν θα μπορέσει να βρει μια ολοκλήρωση εντός του καπιταλισμού. Αντίθετα, όσο πιο πολύ γίνεται συζήτηση περιορισμένη στα ατομικά δικαιώματα, τόσο πιο πολύ αυτά θα καταπατούνται. Η εξατομίκευση εξαφανίζει το βασικό στην ταυτότητα του καθενός: την ταξική θέση στην καπιταλιστική παραγωγή. Είναι αποτέλεσμα της υποχώρησης και της αδυναμίας του εργατικού κινήματος ότι οι κύριες δυνάμεις που αντιπαρατίθενται σ’ αυτά τα ζητήματα είναι από τη μια οι «δικαιωματιστές» και οπαδοί της συμπερίληψης – από νεοφιλελεύθερους ως σοσιαλδημοκράτες και, μερικές φορές, φορείς της κομμουνιστικής ιδεολογίας – και από την άλλη, οι βαθιά συντηρητικές και εθνικιστικές δυνάμεις.

Παρόμοια είναι η θεματολογία και στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ. Πάνω σε αυτήν τη θεματολογία «ταυτοτήτων» στηρίζεται η εκστρατεία του Τραμπ. Το «φαινόμενο Τραμπ» αναδεικνύει τις αντιφάσεις του καπιταλισμού και μάλιστα στην πιο ισχυρή του εκδοχή. Η αποβλάκωση του αμερικάνικου πληθυσμού είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της ταξικής κυριαρχίας των αμερικάνων καπιταλιστών, αλλά πάνω σε αυτήν την αποβλάκωση πάτησε ένας πολιτικός απατεώνας που κατάφερε να κερδίσει την προεδρία με ακατάσχετη ροή ψεμάτων. Απ’ έξω η αμερικανική πολιτική σκηνή φαίνεται σχεδόν ακατανόητη: πώς είναι δυνατόν να διεκδικεί στα ίσια, με μεγάλη πιθανότητα να κερδίσει, την προεδρία της πιο ισχυρής καπιταλιστικής χώρας, για δεύτερη φορά, ένας παθολογικός ψεύτης και πιθανότατα ψυχικά διαταραγμένος άνθρωπος, όπως ο Τραμπ; Μόνο αν παρακολουθήσει κανείς πολύ προσεκτικά τις κινήσεις των τάξεων στην Αμερική μπορεί να δει μερικές βαθύτερες αιτίες για αυτήν την επίδραση του Τραμπ: το γεγονός ότι η ζωή μεγάλου τμήματος της εργατικής τάξης έχει χειροτερέψει, ενώ και τα μικροαστικά στρώματα αδυνατούν να κινηθούν ανοδικά· ότι τα τόσα χρόνια των ανοιχτών, παγκοσμιοποιημένων αγορών, αντί για περισσότερη ευμάρεια, επέφεραν φτώχεια για τους πολλούς και συσσώρευση πλούτου σε ελάχιστους· ότι οι υποσχέσεις των διάφορων σοσιαλδημοκρατών για κοινωνίες ισότητας με δικαιώματα για όλους κατέληξαν στο να έχουν άθλιες δουλειές οι περισσότεροι, κτλ. Και φυσικά η κρίσιμη παράμετρος στις ΗΠΑ, όπως και στον υπόλοιπο πλανήτη, είναι η έλλειψη ισχυρού εργατικού κινήματος με επαναστατική στόχευση.

Η εν μια νυκτί απόσυρση του Μπάιντεν από τη διεκδίκηση της προεδρίας, την οποία σίγουρα θα έχανε, υπό την πίεση των «μεγάλων», δηλαδή, των πιο πλούσιων χορηγών του Δημοκρατικού Κόμματος, η συστράτευση κορυφαίων παραγόντων του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος με την Κάμαλα Χάρις, με πιο εμβληματική τη στήριξη του Ντικ Τσέινι, αντιπροέδρου του Μπους, δείχνει ότι οι αμερικάνοι καπιταλιστές, ή έστω ένα ισχυρό τμήμα τους, είναι αποφασισμένοι να μην αφήσουν να επαναληφθεί μια νίκη Τραμπ. Η κυριαρχία των ΗΠΑ αντιμετωπίζει αρκετές προκλήσεις την τρέχουσα περίοδο. Ο πόλεμος στην Ουκρανία και ο ανταγωνισμός με την Κίνα θα απαιτήσουν στιβαρή ηγεσία που δεν μπορεί να την προσφέρει ο ανισόρροπος υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος.

 

2. Οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα: η κυβέρνηση

Τα δημοσκοπικά στοιχεία δείχνουν υποχώρηση των ποσοστών της ΝΔ κοντά στα ποσοστά που κατέγραψε στις ευρωεκλογές. Η δημοσκοπική υποχώρηση της κυβέρνησης, κατά ένα μέρος οφείλεται στην αποσύνθεση του ΣΥΡΙΖΑ που οδηγεί σε ολοκληρωτική έλλειψη διεκδικητή της κυβέρνησης. Πλέον δεν υπάρχει κανένα κόμμα – πλην της ΝΔ – που να μπορεί να πλησιάσει το 20% και πιθανότατα δεν υπάρχει κόμμα της αντιπολίτευσης που να μπορεί να ξεπεράσει το 15%.

Αυτό το δεδομένο, ενώ εδραιώνει την κυριαρχία της Νέας Δημοκρατίας, ταυτόχρονα διευκολύνει τις διαρροές ψηφοφόρων που θεωρούν ότι δεν κινδυνεύει η κυβερνητική προοπτική της ΝΔ και νιώθουν απελευθερωμένοι να ψηφίσουν κάτι δεξιότερο. Αυτές οι διαρροές διαμορφώνουν ευνοϊκό έδαφος για πολιτικούς παράγοντες που αναμοχλεύουν σενάρια για ένα μαζικό κόμμα δεξιότερα της ΝΔ, στο οποίο ίσως προσβλέπουν και παράγοντες της ΝΔ που ασφυκτιούν στην υπερβολικά φιλελεύθερη για τα γούστα τους ΝΔ του Μητσοτάκη.

Οι εξελίξεις αυτές πατάνε στην αδυναμία της Νέας Δημοκρατίας να συγκροτήσει ένα ισχυρό πολιτικο-ιδεολογικό ρεύμα. Η κυριαρχία της ΝΔ στηρίζεται σε έναν συνασπισμό ταξικών συμφερόντων που θέλει να διατηρήσει και να διευρύνει τα προνόμιά του στο εσωτερικό σε βάρος των εργαζόμενων τάξεων. Ο συνασπισμός αυτός χρησιμοποιεί σαν βασικό όχημα για την υλοποίηση των επιδιώξεών του την αταλάντευτη συμμαχία με τις ΗΠΑ, την ΕΕ και τις μεγάλες δυνάμεις της Δύσης.

Από την ένταξη σε αυτήν τη συμμαχία καθορίζονται και οι βασικές πολιτικές κατευθύνσεις της ΝΔ, οι οποίες εναρμονίζονται με τις πολιτικές που κυριαρχούν στη Δύση, οι οποίες, όμως, όπου εφαρμόζονται ανοίγουν ζητήματα «ταυτότητας» και μετατοπίζουν το εκλογικό σώμα προς τα δεξιά, προς κόμματα που εμφανίζονται υπερασπιστές της παραδοσιακής εθνικής ταυτότητας. Τα κόμματα αυτού του χώρου ήδη καταγράφονται δημοσκοπικά κοντά στο 15%.

Παρά την πολιτική κυριαρχία της ΝΔ και την εξαφάνιση κάθε πολιτικής πρότασης εξουσίας που ξεφεύγει από το μνημονιακό πλαίσιο, η αδυναμία διατύπωσης ελκτικού οράματος για το μέλλον και η συνεπακόλουθη αδυναμία συγκρότησης ισχυρού πολιτικού και ιδεολογικού ρεύματος στήριξης της κυβέρνησης και της πολιτικής της, συνεπάγεται αδυναμία αποτελεσματικής αντίδρασης σε περίπτωση νέου κρισιακού ξεσπάσματος.

Κι αυτά συμβαίνουν, ενώ οι οικονομικές εξελίξεις στην ΕΕ είναι γενικά δυσοίωνες. Το χρέος της Ιταλίας αυξάνεται, η Γαλλία καταγράφει υπερβολικό έλλειμμα και δεν φαίνεται να υπάρχουν οι πολιτικές προϋποθέσεις να τιθασευτεί, ενώ η Γερμανία κινείται στα όρια της ύφεσης.

Η κυβέρνηση δείχνει αυτοπεποίθηση μπροστά στις εξελίξεις και διαβεβαιώνει τους πάντες για τις θετικές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Έτσι έκαναν βέβαια όλες οι κυβερνήσεις με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα την κυβέρνηση Καραμανλή, της οποίας οι υπουργοί δήλωναν το 2008 ότι η ελληνική οικονομία είναι θωρακισμένη απέναντι στην κρίση. Η ελληνική οικονομία σήμερα καταγράφει πολύ υψηλότερα από τις άλλες χώρες της ΕΕ ποσοστά ανάπτυξης, τα οποία όμως κυρίως οφείλονται στις μεταβιβάσεις από την ΕΕ, χωρίς να υπάρχει κάποια θετική μεταβολή στην παραγωγικότητα. Η αναμενόμενη καθίζηση της οικονομίας της ΕΕ θα επηρεάσει οπωσδήποτε και την ελληνική οικονομία, η οποία αρχίζει πλέον να αισθάνεται την επαναφορά των μνημονιακών δημοσιονομικών κανόνων. Τα περιθώρια της κυβέρνησης για παροχές πλέον στενεύουν και αυτό έχει ήδη πολιτικές συνέπειες. Η φορολογική πίεση προς τα μεσαία στρώματα (τεκμήρια, σύνδεση POS με ΑΑΔΕ, POS στα ταξί) είναι αναγκαία για την εκπλήρωση των μνημονιακών υποχρεώσεων και προκαλούν δυσαρέσκεια στο σκληρό εκλογικό πυρήνα της Νέας Δημοκρατίας. Ωστόσο, η πολιτική σταθερότητα δεν κινδυνεύει με δεδομένη την τραγική κατάσταση της αντιπολίτευσης.

 

3. Οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα: η αντιπολίτευση

Η «κεντροαριστερή» αντιπολίτευση (ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, Νέα Αριστερά κλπ.) εξακολουθεί να βρίσκεται σε κρίση. Το στρατηγικό πρόβλημα που ανέδειξε η μνημονιακή δεκαετία, παραμένει ανυπέρβλητο εμπόδιο για τις δυνάμεις αυτού του χώρου. Η κρίση ηγεσίας σε ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ αμέσως μετά τις ευρωεκλογές, απλώς ανέδειξε την αδυναμία τους να αποτελέσουν χώρο υποδοχής της δυσαρέσκειας από τη ΝΔ κι επομένως να προκαλέσουν πολιτική φθορά στην κυβέρνηση.

Στη μάχη για την εκλογή ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ, το πιο ενδιαφέρον στοιχείο είναι η συμμετοχή του δήμαρχου Αθήνας, σε μια κίνηση υψηλού ρίσκου. Ο Χ. Δούκας επιδιώκει να αξιοποιήσει το πολιτικό κεφάλαιο που δημιούργησε η νίκη του στο Δήμο, κινδυνεύει όμως να το εξανεμίσει εντελώς και να αδυνατίσει και τη θέση του ως δημάρχου.

Πιο συγκρουσιακή είναι η κατάσταση στον ΣΥΡΙΖΑ. Οι ανατροπείς του Κασσελάκη δίνουν μάχη επιβίωσης, καθώς το ενδεχόμενο νέας νίκης του Κασσελάκη, θα σημάνει το πολιτικό τέλος πολλών από αυτούς, ενώ μπορεί να σημάνει και το πολιτικό τέλος του ΣΥΡΙΖΑ.

Συνολικά, επιβεβαιώνεται η μετατόπιση του πολιτικού σκηνικού προς τα δεξιά με την εξαφάνιση από το πολιτικό προσκήνιο κάθε εναλλακτικής πρότασης εξουσίας. Η δεξιά μετατόπιση του ΜΕΡΑ25 προς τον κινηματισμό, προσθέτει άλλη μια δύναμη στο ευρύ κινηματιστικό μπλοκ μαζί με το ΚΚΕ και την εξωκοινοβουλευτική Αριστερά.

Ο κινηματισμός οδηγεί στην ενασχόληση με τα τρέχοντα ζητήματα χωρίς στρατηγική στόχευση. Οφείλουμε να διατηρήσουμε την απόστασή μας από μια τέτοια τακτική. Σε κάθε επιμέρους ζήτημα πρέπει να αναδεικνύουμε τη σύνδεσή του με τις στρατηγικές μας στοχεύσεις. Να θυμίζουμε ότι οι στρατηγικοί πυλώνες του μνημονιακού καθεστώτος παραμένουν:

-Οι τράπεζες οι οποίες διασώθηκαν με δημόσιο χρήμα και σήμερα επιδεικνύουν τα κέρδη τους, τα οποία επίσης χτίστηκαν με δημόσιο χρήμα

-Οι κατασκευαστικές εταιρείες που κατασκεύασαν τους εθνικούς δρόμους κυρίως με κρατικά κεφάλαια και λυμαίνονται τα διόδια.

-Η εκκλησία που συνεχίζει να λεηλατεί κρατικούς πόρους και εν μέσω μνημονίων κατάφερε να διευρύνει τα προνόμιά της.

-Οι εφοπλιστές που διατηρούν το αφορολόγητό τους.

-Οι επιχειρηματίες γενικώς που προσβλέπουν στις εθνικές και ευρωπαϊκές επιδοτήσεις.

 

Αθήνα, 15.09.2024

Παλεύουμε ενάντια στο φασισμό

και το σύστημα που τον γεννά

 

11 χρόνια από τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα

 

Διαδήλωση

 

Τετάρτη 18 Σεπτέμβρη, 17:30

 

Μνημείο Παύλου Φύσσα, Κερατσίνι

 

 

---